Pątnowo – 22 III 1863 – (woj. kaliskie)

Przeczytanie tego artykułu zajmie < 1 minutę
Autor: Stanisław Zieliński

Organizując się od kilku dni w lasach kazimierzowskich i przyjmując drobniejsze oddziały, doprowadził Kazimierz Mielęcki oddział swój do 500 ludzi, mianowicie 250 strzelców, 145 kosynierów i 100 jazdy. Nad piechotą objął dowództwo pułkownik żuawów Edmund Callier, który znowu część oddał pod dowództwo Sikorskiego, a drugą kapitanowi Michałowi Zielińskiemu. Nad taborem miał dozór porucznik Gutkowski, komendę nad jazdą otrzymał Miśkiewicz.

W czasie marszu, dnia 22 marca 1863 r. o godzinie 4.00 z rana, zaatakowany został Mielęcki przez kolumnę rosyjskiego dowódcy Wittgensteina przy tartaku między jeziorami gosławickiem a pątnowskiem. Siły Rosjan więcej niż dwakroć przeważały liczbę powstańców. Rosjanie celnym ogniem strzelców przywitani, zachwiali się w pierwszych szeregach piechoty, której część schroniła się do tartaku. Strzelcy po krótkim celnym ogniu wyparłszy ich stamtąd, sami zajęli tartak i rażąc napierających Rosja, przyprawili ich o znaczne straty i zmusili do cofnięcia się przez most i ucieczki przed ścigającymi ich powstańcami.

Ani nieustający gęsty ogień piechoty rosyjskiej, ani natarcia konnicy nie zdolne były powstrzymać strzelców i kosynierów z taką natarczywością nacierających na nieprzyjaciela. Rosjanie po pięciogodzinnej walce, nie mogąc dłużej utrzymać się na moście, zaczęli się mieszać, a na koniec w popłochu uciekli. W ucieczce tej Rosjanie wielu zabitych nie zdążyli zabrać ze sobą, a część ich rannych potonęła, spadając z mostu.

Kilkadziesiąt karabinów dostało się w ręce powstańców. Straty Rosjan w ludziach były wielkie, jeżeli sami przyznają się do sześciu zabitych, a 48 ranionych, oraz przyznają, iż powstańcy pod Pątnowem celnie strzelali. Po stronie polskiej poległo 11, między nimi Antoni Budziszewski, syn pułkownika. Najdotkliwszą była strata zdolnego dowódcy Calliera, który ranny zaniesiony do Pątnowa, tam został pojmany przez Rosjan. Jednakże niebawem udało mu się umknąć i znowu wrócić na pole walki.

Podziel się w social media!

Metryka bitwy

Data: 22 III 1863
Lokalizacja: Pątnowo
Województwo: kaliskie
Terytorium: Królestwo Polskie
Wynik: Zwycięstwo powstańców

Strony konfliktu

Powstańcy Styczniowi

Dowódcy:

  • Kazimierz Mielęcki
  • Edmund Callier
  • Michał Zieliński
  • Miśkiewicz

 

Zaangażowane siły:

  • Oddział strzelców (250 powstańców)
  • Oddział kosynierów (145 powstańców)
  • Oddział jazdy (100 powstańców)

 

Łącznie około 500 powstańców

Imperium Rosyjskie

Dowódcy:

  • Brak danych

 

Zaangażowane siły:

  • Oddział wojsk rosyjskich

 

Łącznie około 1000 żołnierzy 

Mapa bitew

Zobacz także

21 XII 1863
Bratoszowiec

Po kilku tygodniowym organizowaniu się, pułkownik Lucjan Dąbrowski w nocy 21 grudnia 1863 r. przeszedł kordon pod Kochanymi, z oddziałem…

21 I 1864
Rogaczówek

Celem ożywienia ruchu w Województwie Kaliskim udał się tam z rozkazu Józefa Hauke Bosaka, dowódca IV Oddziału Olkuskiego, major Andrzej…

15 VII 1863
Kostangalia

Mianowany naczelnikiem siły zbrojnej południowej części Podola, pułkownik Zygmunt Miłkowski począł organizować oddział powstańczy w Turcji, aby wkroczyć z nim…