Na kanale YouTube Biura Niepodległa dostępna jest już retransmisja widowiska, które odbyło się 22 stycznia 2023 roku – w dniu 160. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego – na deskach Teatr Narodowego w Warszawie. Nagranie można znaleźć również tutaj.
Wśród wykonawców znaleźli się Marek Bałata, Dagadana, Łukasz Drapała, Jarosław Gajewski, Michał Kowalonek, Katarzyna Moś, Marcin Przybylski, Janusz Radek, Anna Rusowicz, Olga Szomańska, Sławomir Uniatowski, a towarzyszyła im Orkiestra Polskiego Radia.
Spektakl „1863 – Ku Wolności” połączył utwory muzyczne z epoki z animacjami i filmami historycznymi, zainaugurował oficjalne ogólnopolskie obchody 160. rocznicy Powstania Styczniowego. Na wyjątkowe widowisko muzyczne, które przybliży widzom najważniejsze wydarzenia oraz postacie zaangażowane w ten najdłużej trwający zryw narodowy, zaprosiło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Biuro „Niepodległa” oraz Muzeum Historii Polski.
Widowisko rozpoczynające dwuletnie obchody 160. rocznicy Powstania Styczniowego przypomniało m.in. utwory Marii Konopnickiej, Adama Asnyka, Brunona Bielawskiego, Cypriana Kamila Norwida oraz pieśni powstańcze. Na deskach Teatru Narodowego wystąpili m.in.: Marek Bałata, Dagadana, Łukasz Drapała, Jarosław Gajewski, Michał Kowalonek, Katarzyna Moś, Marcin Przybylski, Janusz Radek, Ania Rusowicz, Olga Szomańska, Sławomir Uniatowski, którym towarzyszyła Orkiestra Polskiego Radia. Za scenariusz i reżyserię odpowiadali Bolesław Pawica i Marcin Kołaczkowski.
Podczas koncertu „1863 – Ku Wolności” poznaliśmy historie wybranych wydarzeń lokalnych (m.in. bitew pod Bodzentynem, Węgrowem, Żyrzynem czy zamachu na Fiodora Berga) oraz bohaterów powstania takich jak Marian Langiewicz, Henryka Pustowójtówna czy Romuald Traugutt. Widowisko było połączeniem aktorskich występów scenicznych, muzycznych występów solistów oraz krótkich animacji filmowych. Te ostatnie będą wykorzystywane w całym okresie obchodów 160. rocznicy Powstania Styczniowego w ramach wystawy edukacyjnej Muzeum Historii Polski.
Obchody 160. rocznicy Powstania Styczniowego, podobnie jak ono samo, będą trwały dwa lata. Upamiętnione zostaną liczne bitwy i potyczki ostatniego wspólnego zrywu narodów - spadkobierców Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Symbolem powstania był trójdzielny herb, w którym polski Orzeł Biały i litewska Pogoń sąsiadowały ze św. Michałem Archaniołem, patronem Rusi.
– Pamięć o Powstaniu Styczniowym w dużej mierze jest lokalna, ale trzeba ją wynieść na poziom centralny. Powstanie bowiem, chociaż przegrane, stało się moralnym fundamentem walki o niepodległość ojczyzny w czasie I wojny światowej, a w wolnej Polsce pamięć nim stała się ważnym elementem w budowaniu tożsamości narodowej – powiedział Wojciech Kalwat, pełnomocnik Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego ds. obchodów.
Jednocześnie Powstanie Styczniowe otworzyło nową epokę w dziejach naszego kraju: przyspieszyły przemiany społeczne, a chłopi i robotnicy stali się aktywną częścią narodu. Dlatego też obok imprez ogólnopolskich, na obchody składają się liczne inicjatywy lokalne, stworzone wokół pamięci o poszczególnych miejscowych bohaterach i bitwach.
– Niezmiernie ważne jest wparcie dla inicjatyw lokalnych, które Biuro Niepodległa przygotowała w ramach programu dotacyjnego „Powstanie Styczniowe 1863-1864”. Dofinansowanie swoich działań otrzyma 130 samorządowych instytucji kultury i organizacji pozarządowych, które zorganizują wydarzenia w prawie całym kraju – wyjaśniał Wojciech Kirejczyk, dyrektor Biura „Niepodległa”. - Mam nadzieję, że nasz program dotacyjny, podobnie jak przy obchodach setnej rocznicy odzyskania niepodległości, umożliwi Polakom w całym kraju uczestniczenie w wyjątkowych wydarzeniach upamiętniających powstanie i jeszcze lepiej przybliży historię walki o niepodległą Polskę.
