Nowa Wieś – 18 V 1863 – (woj. mazowieckie)

Przeczytanie tego artykułu zajmie < 1 minutę
Autor: Stanisław Zieliński

Oddział Władysława Grabowskiego, uchodząc przed pościgiem generała Nikołaja Meller-Zakomelskiego ciągle za nim postępującego, przez wieś Boże zdążał do Pilicy, którą przeszedł pod Lechanicami 17 maja i dopiero pod Nową Wsią zatrzymał się na nocleg.

Ludzie do tego stopnia byli znużeni, że żaden o posiłku nie myślał, a tym mniej o stanowczym oporze. Gdzie który się zatrzymał tam padał bez silny i zasypiał. Nazajutrz dopiero o godzinie 4.00 rano można było obóz poruszyć, bo chociaż już o 2.00 grano pobudkę, ale nikt nie powstał, gdyż każdy spał kamiennym snem. Opóźnienie to rozstrzygnęło o dalszych losach oddziału.

Zaledwie bowiem kolumna wysunęła się ze wsi, już ją ze wszystkich stron otoczyły przeważające siły Rosjan. Główna szarża kawalerii nieprzyjacielskiej odcięła kilka furgonów z kilkudziesięciu chorymi, których Rosjanie wzięli do niewoli. Tragiczne położenie dodało rozpaczliwej odwagi reszcie powstańców. Grabowski na czele kawalerii i kosynierów natarł gwałtownie na piechotę rosyjską, złamał jej szeregi, ale spotkany kartaczami z armat za piechotą ustawionych, musiał się cofnąć. Uchodzące furmanki powiększyły jeszcze bezład i zamieszanie i rozpoczęła się walka pojedynczych grup.

Porażka nie stała się zupełną dzięki przezorności Grabowskiego, który potrafił wyprowadzić z ognia 100 jazdy, około 50 strzelców łącznie z żuławami i prawie 200 kosynierów. Strzelcy i kosynierzy połączyli się z oddziałem podpułkownika Władysława Kononowicza, Grabowski z kawalerią pozostał w Rawskim. W walce tej odznaczyli się Grabowski - dowódca, oraz Grabowski - żuaw, awansowany na polu bitwy na oficera. Apolinary Młochowski - dowódca żuawów. Ceysinger - dowódca pierwszego plutonu jazdy. Ułani - Czorniewicz i Tomasz de Verny (Dowerni). Wszyscy prawie strzelcy, których przeszło 30 poległo. Poległ między innymi Majkowski, oficer strzelców, który dowodził ariergardą z pod Ulowa.

Podziel się w social media!

Metryka bitwy

Data: 18 V 1863
Lokalizacja: Nowa Wieś
Terytorium: Królestwo Polskie
Wynik: Zwycięstwo Rosjan

Strony konfliktu

Powstańcy Styczniowi
Imperium Rosyjskie

Zobacz także

22 III 1863
Kuźnica Masłowska

Z Radomska ruszył oddziałek Cieszkowskiego ku Małuszynowi, a 21 marca, zawiadomiony o zbliżaniu się znacznych sił rosyjskich , cofnął się…

21 III 1863
Igołomia

Brygadier Józef Śmiechowski, mając Józefa Miniewskiego jako szefa sztabu, objąwszy dowództwo reszty armii Mariana Langiewicza, zdziesiątkowanej przez dezercję po oddaleniu…

20 III 1863
Potok

Pułkownik Dionizy Czachowski, wyszedłszy z pod Grochowisk na czele 300 ludzi, spotkał Rosjan pod Potokiem i odparłszy, tym sposobem utorował…