Nowa Wieś – 18 V 1863 – (woj. mazowieckie)

Przeczytanie tego artykułu zajmie < 1 minutę
Autor: Stanisław Zieliński

Oddział Władysława Grabowskiego, uchodząc przed pościgiem generała Nikołaja Meller-Zakomelskiego ciągle za nim postępującego, przez wieś Boże zdążał do Pilicy, którą przeszedł pod Lechanicami 17 maja 1863 r. i dopiero pod Nową Wsią zatrzymał się na nocleg. Ludzie do tego stopnia byli znużeni, że żaden o posiłku nie myślał, a tym mniej o stanowczym oporze. Gdzie który się zatrzymał tam padał bezsilny i zasypiał. Nazajutrz dopiero o godzinie 4.00 rano można było obóz poruszyć. Chociaż już o godzinie 2.00 grano pobudkę, ale nikt nie powstał, gdyż każdy spał kamiennym snem. Opóźnienie to rozstrzygnęło o dalszych losach oddziału.

Zaledwie bowiem kolumna wysunęła się ze wsi, już ją ze wszystkich stron otoczyły przeważające siły Rosjan. Główna szarża kawalerii nieprzyjacielskiej odcięła kilka furgonów z kilkudziesięciu chorymi, których Rosjanie wzięli do niewoli. Tragiczne położenie dodało rozpaczliwej odwagi reszcie powstańców. Grabowski na czele kawalerii i kosynierów natarł gwałtownie na piechotę rosyjską, złamał jej szeregi, ale spotkany kartaczami z armat za ustawioną piechotą rosyjską, musiał się cofnąć. Uchodzące furmanki powiększyły jeszcze bezład i zamieszanie. Rozpoczęła się walka pojedynczych grup.

Porażka nie stała się zupełną dzięki przezorności Grabowskiego, który potrafił wyprowadzić z ognia 100 jazdy, około 50 strzelców łącznie z żuawami i prawie 200 kosynierów. Strzelcy i kosynierzy połączyli się z oddziałem podpułkownika Władysława Kononowicza. Grabowski z kawalerią pozostał w Rawskim. W walce tej odznaczyli się Grabowski - dowódca, oraz Grabowski - żuaw, awansowany na polu bitwy na oficera. Apolinary Młochowski - dowódca żuawów. Maurycy Ceysinger - dowódca pierwszego plutonu jazdy. Ułani - Czorniewicz i Tomasz de Verny (Dowerni). Wszyscy prawie strzelcy, których przeszło 30 poległo. Poległ między innymi Majkowski, oficer strzelców, który dowodził ariergardą z pod Ulowa.

Podziel się w social media!

Metryka bitwy

Data: 18 V 1863
Lokalizacja: Nowa Wieś
Województwo: mazowieckie
Terytorium: Królestwo Polskie
Wynik: Zwycięstwo Imperium Rosyjskiego

Strony konfliktu

Powstańcy Styczniowi

Dowódcy:

  • Władysław Grabowski

 

Zaangażowane siły:

  • Oddział jazdy
  • Oddział strzelców
  • Oddział żuawów
  • Oddział kosynierów

 

Imperium Rosyjskie

Dowódcy:

  • Brak danych

 

Zaangażowane siły:

  • Oddziały piechoty
  • Oddziały jazdy
  • Oddziały artylerii

Mapa bitew

Zobacz także

12 II 1863
Iwanowice

Wróciwszy z wyprawy sosnowieckiej i zorganizowawszy w Ojcowie silną już partię, Apolinary Kurowski rozdzielił ją na trzy oddziały, aby złączyć…

30 VI 1863
Pojurze

Okrążany przez Rosjan, dla zmylenia pościgu wysłał Bolesław Dłuski kapitana II kompanii Alekandrajtysa ku Telszom, sam zaś przerzucił się znowu…

8 II 1863
Zwierzyniec

Po mordach w Tomaszowie wojsko rosyjskie pod dowództwem podpułkownika Grigorija Emanowa udało się do Zwierzyńca, gdzie spaliło zamek i folwark…