Krasnobród – 24 III 1863 – (woj. lubelskie)

Przeczytanie tego artykułu zajmie 2 min.
Autor: Stanisław Zieliński

Z Hrubieszowa, gdzie 22 marca 1863 r. Marcin Borelowski („Lelewel”) spalił magazyny rosyjskie, ruszył pod Krasnobród i 23 marca wieczorem stanął na pagórkach porosłych lasem o wiorstę od Krasnobrodu. Wysłany natychmiast na rekonesans i pojmanie dwóch szpiegów do Krasnobrodu rotmistrz Stanisław Buchowiecki, zastępca Borelowskiego, z plutonem kawalerii wrócił niebawem bez rezultatu do folwarku, w którym tymczasem cały oddział rozłożył się obozem. Niemal równocześnie otrzymał Borelowski wiadomość o nadciąganiu nieprzyjaciela od strony Tomaszowa. Opuścił więc folwark o 23.00 wieczorem i po dwugodzinnym marszu zatrzymał się na odpoczynek [pod Różą?]. Nad ranem zbliżyli się od strony Krasnobrodu Rosjanie. Był to major Jakow Ogolin, wysłany z Zamościa z dwiema kompaniami piechoty, szwadronem ułanów i seciną kozaków. Borelowski natomiast miał tylko 80 powstańców uzbrojonych jako tako w broń palną, około 160 osób w kosy i piki, 20 jazdy i kilkudziesięciu uzbrojonych w kije. Nie mogąc uciec przed przeważającym liczebnie nieprzyjacielem, ponieważ las się kończył postanowił Borelowski przyjąć bitwę.

Z trudnością z powodu gęstości lasu, usunąwszy furgony pod asekuracją jazdy, rozsypał strzelców przy drożynie, prowadzącej przez las gęsty i zarosły, który zakrywał ich tak, że o kilka kroków z drogi nie byli widzialni. Kosynierzy stanęli w linii o kilkadziesiąt kroków. Gdy awangarda doszła do lewego skrzydła tyralierów, dopiero się spostrzegli Rosjanie, że dostali się w zasadzkę a równocześnie przyjęci salwą zmieszali się i zbili w kłębek. Ośmieleni tym strzelcy z okrzykiem rzucili się naprzód, lecz tuż za kozakami dońskimi postępująca piechota przyjęła ich również skutecznym ogniem na odległość sześciu kroków i rozpoczęła się walka garstki powstańców z kilkakroć liczniejszym nieprzyjacielem. Borelowski widząc nierówność walki, nakazał odwrót — na który kosynierzy kapitana Ottona Frankowskiego nie zdecydowali się z łatwością.

W czasie odwrotu nieustanna walka powiększała się jeszcze, gdy oddział wyparty z lasu cofał się przez otwartą polanę. Bój trwał krótko, bo zaledwie dwie godziny, ale był zacięty, okropny. Z liczby 14 oficerów — siedmiu poległo. Byli to kapitanowie Otton Frankowski, Antoni Ring i Tomasz Omieniecki - starzec białowłosy 60-letni z Podlasia, znany w obozie pod nazwiskiem Mojżesza. Podporucznicy Płachecki, Sarnecki i adiutant Edmund Ulaniecki (v. Klaniecki oraz v. Hulaniecki) oraz Żmijewski, instruktor piechoty. Anzelm Radziszewski ps. „Kropidło” kapucyn z Warszawy, który będąc otoczony, dwóch Rosjan z pistoletu położył, dwóch zranił pałaszem aż sam poległ. W nogę ranny był oficer Świnarski.

Borelowski w ogólnej liczbie zabitych miał 42. 30 powstańców odciętych od reszty wyparli Rosjanie na terytorium austriackie. Jednakże straty nieprzyjaciela nie były także małe. Nie tylko własne ale i odebrane Borelowskiemu furgony naładowane były zabitymi i rannymi Rosjanami, których jazda najwięcej ucierpiała. Między innymi poległ rosyjski oficer ułanów Ferbelino.

____________________________________

Wiorsta - dawna rosyjska jednostka drogowych miar długości (zwykle drogi). Około 1,0668 km.

Podziel się w social media!

Metryka bitwy

Data: 24 III 1863
Lokalizacja: Krasnobród
Województwo: lubelskie
Terytorium: Królestwo Polskie
Wynik: Zwycięstwo Imperium Rosyjskiego

Strony konfliktu

Powstańcy Styczniowi

Dowódcy:

  • Marcin Borelowski

 

Zaangażowane siły: 

  • Oddział strzelców (80 powstańców)
  • Oddział kosynierów (160 powstańców)
  • Oddział jazdy (20 powstańców)
  • Oddział piechoty

 

Łącznie około 220 powstańców 

Imperium Rosyjskie

Dowódcy:

  • Jakow Ogolin

 

Zaangażowane siły: 

  • Dwie kompanie piechoty (około 400 żołnierzy)
  • Szwadron ułanów (około 150 żołnierzy)
  • Secina kozaków (około 150 żołnierzy)

 

Łącznie ponad 700 żołnierzy 

Mapa bitew

Zobacz także

4 XI 1863
Mienia

Po starciu pod Księżopolem, Rosjanie starali się otoczyć oddziały Kazimierza Kobylińskiego. Jednakże powstańcy, przemknąwszy się przez kolej, ruszyli w Stanisławowskie,…

23 I 1863
Jabłonka

W Jabłonce powstańcy rozbroili kilku żandarmów, ale puścili ich na wolność.

23 IV 1863
Więcki

Naczelnik siły zbrojnej powiatu wieluńskiego, Aleksander Lüttich, dowiedział się 23 kwietnia 1863 r., że dwie kompanie piechoty i 50 kozaków…