Ignacewo – 8 V 1863 – (woj. kaliskie)

Przeczytanie tego artykułu zajmie 2 min.
Autor: Stanisław Zieliński

Stojąc pod Ignacewem, dnia 8 maja 1863 r. o godz. 4.00 z rana dowiedział się Edmund Taczanowski, że Rosjanie opuścili Koło i przeszedłszy w bród rzekę (mosty bowiem w Kole były przez powstańców zniszczone) idą do Lubstowa, celem zaatakowania obozu. O kolumnie rosyjskiej, która ku Włocławkowi przez Sompolno się zbliżała, nie miał Taczanowski wiadomości. Pozostawały powstańcom dwie decyzje do wyboru: albo uniknąć bitwy, cofając się do Przedcza; albo czekać na nieprzyjaciela i przyjąć bitwę. Będąc od czterech dni w ciągłych marszach, tego dnia Taczanowski dalej maszerować nie mógł i przyjął bitwę.

Kazał więc naprędce posypać przedpiersia na prawym skrzydle i w środku pozycji. Nim zdołano oszańcować lewe skrzydło, wysunęły się z lasu od strony Lubstowa kolumny rosyjskie i rozpoczęły ogień tyralierski. Równocześnie wjechała na pozycję artyleria i zaczęła granatami ostrzeliwać powstańców. Tyralierzy rosyjscy, zbliżywszy się na 400 kroków od centrum i prawego skrzydła oddziału, widząc Polaków dobrze oszańcowanych, przestali postępować i rzucili się na ziemię. Po jednogodzinnej walce spostrzegłszy, iż od strony Ruszkowa posuwają się Rosjanie w celu zajęcia lewego skrzydła, wysłał Taczanowski trzy kompanie strzelców dla stawienia im czoła. Lecz gdy powstańczy strzelcy, nie mogli powstrzymać pochodu nieprzyjaciela, i ten przekroczywszy łąkę, już wdarł się do lasu zajętego przez powstańców, Taczanowski, zdawszy dowództwo prawego skrzydła majorowi Strzeleckiemu, udał się z dwiema kompaniami kosynierów na lewe skrzydło i dał kosynierom rozkaz uderzenia na piechotę rosyjską.

W przeciągu kwadransa całe lewe skrzydło było oczyszczone z Rosjan, którzy rzucając broń, spiesznie przez łąkę do lasu uchodzili. Widząc tyły zabezpieczone, ruszył Taczanowski z kosynierami ku stanowiskom barykadowym swojego oddziału. Jednakże wśród drogi zamiast swoich, spotkał oddział piechoty rosyjskiej, którą na kilkadziesiąt kroków przyjęła powstańców morderczym ogniem. Tak więc został odcięty od prawego skrzydła, które w tym czasie zostało złamane przez nieprzyjaciela i zmuszone do odwrotu. W odwrocie poległ major Strzelecki. Rosjanie zostawszy panami placu boju, swoim zwyczajem pastwili się nad rannymi.

W bitwie pod Ignacewem przeważającej sile Rosjan uległy zastępy powstańcze, które wynosiły 1200 ludzi. Rosyjscy dowódcy Andriej Brunner i Nikołaj Krasnokucki natomiast mieli 14 kompanii piechoty, 60 saperów, cztery szwadrony dragonów, 127 kozaków i objeszczyków oraz sześć dział. Straty Taczanowskiego wynosiły 160 ludzi w zabitych, licząc w to ranionych, których Rosjanie pomordowali w okrutny sposób. Oprócz tego rannych powstańców, którzy się dostali do lazaretów, było 80. Straty rosyjskie łącznie z rannymi były znaczne.

Taczanowski, mianowany po tej klęsce naczelnikiem województwa kaliskiego, udał się z kilku towarzyszami do Kosmowa, aby zająć się organizowaniem nowego oddziału. Nad niedobitkami spod Ignacewa objął dowództwo Jan Działyński, którego męstwu zawdzięczał Taczanowski ocalenie resztek oddziału. Działyński niebawem, ściskany pierścieniem wojsk rosyjskich, musiał rozpuścić oddział.

Prócz już wymienionych, polegli pod Ignacewem: Witold Turno, Piotr Sokolnicki, Jackowski, Ignacy Kożuchowski, Zaborowski, Dzierżanowski, Jan Kozankiewicz i Sawicki z Rybna, którzy do 10 maja zmarli. Wśród rannych znajdowali się: Władysław Niegolewski, Gajewski, Michał Sczaniecki, Tomasz Nowicki, Ignacy Borowski, Marciniak, Feliks Rogowicz, Wojciech Hoffman, Kempczyński, Główczyński, Wincenty Stasiński, Karol Ligniński, Władysław Strzyżewski, Kazimierz Woydt, Jan Haremza, Mroczyński, Jańczak, Zaborowski. W chwili, gdy pod Ignacewem wrzała walka, oddziałek kosynierów, prowadzony przez Michała Sokolnickiego, napadnięty w Licheniu (siedem kilometrów na południowy wschód od Ślesina) wyginął cały po rozpaczliwej obronie przy cmentarzu.

____________________________________

Janczarka - dawna strzelba turecka

Objeszczyk - żołnierz rosyjskiej straży granicznej

Podziel się w social media!

Metryka bitwy

Data: 8 V 1863
Lokalizacja: Ignacewo
Województwo: kaliskie
Terytorium: Królestwo Polskie
Wynik: Zwycięstwo Imperium Rosyjskiego

Strony konfliktu

Powstańcy Styczniowi

Dowódcy:

  • Edmund Taczanowski
  • Strzelecki
  • Jan Działyński

 

Zaangażowane siły:

  • Kompanie strzelców
  • Oddziały kosynierów

 

Łącznie około 1200 powstańców 

Imperium Rosyjskie

Dowódcy:

  • Andriej Brunner
  • Nikołaj Krasnokucki

 

Zaangażowane siły:

  • 14 kompanii piechoty (około 2800 żołnierzy)
  • Oddział saperów (60 żołnierzy)
  • Cztery szwadrony dragonów (około 600 żołnierzy)
  • Oddział kozaków (127 żołnierzy)
  • Oddział objeszczyków
  • Sześć dział

 

Łącznie ponad 3587 żołnierzy 

Mapa bitew