Termodynamika i gazy bojowe. Rodzi się noblista z chemii Walther Nernst

Podziel się w social media!

Przeczytanie tego artykułu zajmie 2 min.
Autor: Łukasz Starowieyski
25 VI 1864

O swojej profesji mówił z dumą. „Zajmować się fizyką oznacza podglądać Boga przy akcie stworzenia”. Mottem badań było zaś stwierdzenie: „Wiedza jest zabójcą badań”. Walther Nernst jeden z największych fizyków i chemików początku XX w. urodził się w Wąbrzeźnie w obecnym województwie kujawsko-pomorskim w rodzinie sędziego grodzkiego. Szkołę powszechną ukończył w Grudziądzu, gdzie przeniósł się wraz z rodziną. Ponoć już jako chłopiec urządził sobie w domu laboratorium fizyczno-chemiczne. W latach osiemdziesiątych studiował fizykę, chemię i matematykę na uniwersytetach w Zurychu, Berlinie, Grazu i Wurzburgu. Po studiach rozpoczął pracę naukową Królewskim Instytucie Fizyki Uniwersytetu w tym ostatnim mieście. W 1886 r. dokonał swojego pierwszego odkrycia z dziedziny zjawisk termomagnetycznych zwanego jego nazwiskiem - zjawisko Nernsta-Ettinghausena (inne zwane jego nazwiskiem odkrycia to zasada Nernsta-Plancka, prawo podziału Nernsta, równanie Nernsta i równanie Nernsta-Einsteina). Prace naukowe kontynuuje w Lipsku, Heidelbergu i Getyndze. Tam zostaje profesorem i wydaje swój pierwszy podręcznik. W 1889 r. odnosi niezwykły, także finansowy sukces. Konstruuje tzw. lampę Nernsta – jedną z pierwszych lamp elektrycznych. To nią oświetlono w czasie wystawy światowej w Paryżu wieżę Eiffla. W sumie sprzedano ok. 4 mln sztuk tej lampy. W 1905 r. ogłasza III zasadę termodynamiki. Ciemną chmurą kładzie się na jego życiorysie praca nad gazami bojowymi, które zostały użyte później w trakcie I wojny światowej. Wojna przyniosła mu też osobiste tragedię – na froncie zginęli obaj jego synowie. Za udział w badaniach był po wojnie oskarżany przez aliantów o zbrodnie wojenne. Przed sądem ostatecznie nie stanął. Za to w 1920 r. otrzymał nagrodę Nobla z chemii. Po dojściu nazistów do władzy wielokrotnie sprzeciwiał się ich polityce. Odmówił też wstąpienia do organizacji faszystowskiej. Także dlatego, że dwie jego córki wyszły za osoby pochodzenia żydowskiego. W 1933 r. oficjalnie na własną prośbę przeszedł na emeryturę. Osiadł w zakupionym majątku w Niwicy, w obecny województwie lubuskim. W 1939 r. przeszedł zawał. Rok później próbował wesprzeć niemiecką marynarkę wojenną angażując się w badania nad usprawnieniem napędu, ale stan zdrowia nie pozwala mu jednak na pracę. Umiera w 1941 r.

Zobacz także

29 VIII 1864

Wyrok na 21-letnim Antonim Muchowskim był lakoniczny. „Jakiego jest stanu nie wiadomo, pewnem jest tylko, że uczęszczał do gimnazjum. W…

28 VIII 1864

Podejrzenie padło na polskich zesłańców. „Obywatele Barnaułu, rozdrażnieni częstymi przypadkami oczywistych podpaleń, podejrzewali o umyślne ich wzniecanie zamieszkujących tam przestępców…

4 IX 1864

Udział Jastrzębskiego w powstaniu nie mógł zacząć się bardziej dramatycznie. Tuż przed pierwszym wymarszem z Horych-Horek w guberni mińskiej, nierozważnie…