Polskie Termopile. Bitwa pod Węgrowem

Podziel się w social media!

Tekst na licencji CC-BY.
Tekst na licencji CC-BY.
Przeczytanie tego artykułu zajmie < 1 minutę
Autor: Łukasz Starowieyski
3 II 1863

Ta bitwa zainspirowała poetów. „I zajaśniały owe wielkie czyny/ Jakich nam dzieje przedstawiają całe/ Gdy dwóchset młodzi, jak Termopil syny/ By resztę braci zasłonić się dało/ Mężnie na paszcze rzuca się armatnie/ I tam znajduje swe chwile ostatnie” – pisał Francuz Henri Auguste Barbier w wierszu Charge de Wengrow opublikowanym w czasopiśmie „Revue do Deux Mondes”. „Grek ma więcej świetnych w dziejach kart niż łez w mogile – u Polaka tyle Węgrów wart/ Tyle!... co – Termopile” – pisał Cyprian Kamil Norwid. „Obcy piewca, cześć oddając/ Takiej męstwa sile, Nazwał bitwę pod Węgrowem: – Polskie Termopile!” – wtórowała mu Maria Konopnicka. Opiewano szarżę kosynierów na armaty, która uczestnikom bitwy przypomniała czasy Insurekcji Kościuszkowskiej. „Natchniona głęboką wiarą w swoją dobrą sprawę, młódź proskrybowana dzielnie atak odpierała, a była chwila, że zdawało się, iż bohaterowie spod Racławic zmartwychwstali w Węgrowie. Cztery działa zionęły ogniem, niosąc śmierć i zniszczenie, tak w miasteczku jak w szeregach powstańców, gdy kapitan kosynierów [...] rzucił się ze swoją kompanją na dwa z nich bliżej, bo o 500 kroków stojące” – z uznaniem pisał w liście do cara wielki książę Konstanty.

W pierwszych dniach powstania Węgrów był jednym z głównych skupisk sił powstańczych. Pierwszy szturm Rosjanie przypuścili już o 8.00. Polacy odparli go i kontratakowali. To wówczas kosynierzy „wśród okrzyków: Jezus Marya! rąbiąc i siekąc na wszystkie strony, aż do samych armat się zapuścili”. Szturm został odparty, podobnie jak następne. Ponieważ zbliżały się kolejne carskie oddziały, polscy dowódcy odtrąbili odwrót. Straty trudno oszacować. Według danych rosyjskich poległo kilku Rosjan i ponad stu powstańców. Ale już Konstanty w liście cara pisał: „Sama sprawa poszła bardzo źle [...] ułani rzucili się do ataku i straszne krwawili”. Inne źródła podają od kilkudziesięciu do 200 powstańców i od 300 do 400 Rosjan.

Zobacz także

24 XI 1864

Był jedną z najbardziej charakterystycznych postaci w barwnym świecie malarzy impresjonistów i postimpresjonistów W przeciwieństwie do większości z nich pochodził…

22 XI 1864

Dla Warszawiaków to musiało być niezwykłe ważne wydarzenie. Dla carskich władz niezwykła okazja propagandowa. „Utworzenie stałej i zapewnionej komunikacji z…

21 XI 1864

Na tę uroczystość Pan młody osobiście zaprojektował suknie dla swojej narzeczonej. „Był to rodzaj kontusza z rozciętymi na wyloty rękawami,…