Pociąg pancerny i mnóstwo gotówki. Powstańcy zdobywają Sosnowiec

Podziel się w social media!

Przeczytanie tego artykułu zajmie < 1 minutę
Autor: Łukasz Starowieyski
7 II 1863

O tej bitwie często się pisze jako o nowatorskiej, bo powstańcy użyli w nim pociągu opancerzonego. Rzeczywiście, oddział Apolinarego Kurowskiego skorzystał z transportu kolejowego. Prawdą jest też, że wagony zostały wzmocnione. Kolejarze uzbroili składający się z dwóch lokomotyw i dziesięciu wagonów pociąg, obudowując go podkładami kolejowymi i wiercąc otwory strzelnicze. Lokomotywy zostały ustawione na końcu pociągu. Około 200-osobowy powstańczy oddział ruszył z Maczek do Sosnowca ok. 21.00. „Przybyłem tam około godz. 1 w nocy, o wiorstę od stacji wysadziłem konie i ludzi z pociągu – raportował Kurowski do Tymczasowego Rządu Narodowego – rozkazałem, aby środek mojej siły tworzyli kosynierzy, na prawym zaś i lewym skrzydle szli strzelcy w tyralierów rozsypani, sam z kawalerią ustawiłem się od strony granicy pruskiej, poza dworcem kolei żelaznej, gdyż tam, w razie naszego zwycięstwa, spodziewałem się, że moskale rejterować będą”. Polacy zaatakowali komorę celną, w której miało się znajdować ok. 100 strażników. „Moskale, uwiadomieni o zbliżaniu się powstańców, morderczym ogniem z komory i stacyi kolei przywitali pierwszy atak – pisał Stanisław Zieliński w Bitwach i potyczkach 1863–1864. – Pod Cieszkowskim, dowódzcą kosynierów, padł koń, atoli Cieszkowski, aczkolwiek raniony, nie zszedł z placu, lecz trzy razy ponawiał atak na budynki, zajęte przez nieprzyjaciela, aż je zdobył”. W ręce powstańców wpadł pokaźny łup – ok. 100 tys. rubli, do tego „40 koni z całym przyrządem, 40 karabinów, 100 centnarów ołowiu itp.”. Połowę gotówki Kurowski odesłał Rządowi Narodowemu. Trzykrotnie ranny w bitwie Teodor Cieszkowski, który później stworzył własny oddział, został awansowany do stopnia podpułkownika. Kurowski, wraz z oddziałem po bitwie, poszedł do Dąbrowy. Rosjanie przekroczyli granicę pruską. W bitwie zginęło trzech powstańców.

Zobacz także

13 X 1864

To była niezwykle głośna ucieczka. Choć nie miała nic wspólnego z udziałem w powstaniu, czy kwestiami politycznymi. „Uciekł z Warszawy…

12 X 1864

Było ich ledwie 42 – tak o ostatnim oddziale powstańczym na Żmudzi pisał Stanisław Zieliński, autor „Bitew i potyczek 1863-1864”.…

09 X 1864

Gdyby nie on przebieg granicy Polski i Niemiec na Śląsku niemal na pewno byłby inny. „My Niemcy, nie mamy czego…