Ostatnie starcie ostatniego oddziału na Białorusi. Potyczka pod Kowalewiczami

Podziel się w social media!

Tekst na licencji CC-BY.
Tekst na licencji CC-BY.
Przeczytanie tego artykułu zajmie < 1 minutę
Autor: Łukasz Starowieyski
30 VIII 1863

W istocie to była ostatnia potyczka ostatniego większego oddziału na Białorusi. Powstańcze partie miały tu wyjątkowo trudne zadanie, bo ich przeciwnikami było nie tylko wojsko carskie, ale i większość miejscowej ludności. Pościg za powstańczymi partiami często przypominał polowania na zwierzynę. Tak było m.in. z oddziałem Lucyana Romiszewskiego „Ruszczyca”, który do powstania dołączył w maju, a dowódcą został na początku sierpnia. „Pod Skryłem moskale w sile pół kompanii regularnego wojska oraz kompanii milicyi i kozaków, spędziwszy do tego włościan, urządzili na powstańców obławę” – pisał Stanisław Zieliński w Bitwach i potyczkach 1863–1864. Wówczas to jednak Polacy byli górą. „Garstka powstańców, których było 33 ludzi, wprowadziła moskali w zręczną zasadzkę. Cała pierwsza linia tyralierów za ukazaniem się na grobli prowadzącej przez błota sprzątnięta została celnymi strzałami powstańców. Moskale tak niespodzianie przywitani pierzchnęli w popłochu, ścigani ogniem fuzyi powstańczych, straciwszy kilkudziesięciu ludzi”. Insurgenci wymknęli się bez żadnych strat i ukryli się w lasach. Jak pisze Zieliński, Rosjanie jednak metodycznie przetrząsali puszczę i pod koniec sierpnia otoczyli obóz „Ruszczyca”. Dowódca podzielił swój drobny oddział na piątki z rozkazem przebicia się. Manewr się powiódł. „Jedna tylko grupka starła się z moskalami, których przyprawiła o stratę 2 ludzi, sama straciwszy 2 wziętych do niewoli, a pozostali połączyli się z resztą” – dodawał Zieliński. Nie widząc jednak możliwości i sensu dalszego stawiania oporu, po kilku tygodniach „Ruszczyc” rozpuścił swój oddział. Rosjanie szukali powstańców do jesieni. „Jeszcze 22 października pochwycił porucznik Richter z małojarosławskiego pułku 10 niedobitków niedaleko okolicy Reticy (?)” – podsumowywał Zieliński.

Zobacz także

24 XI 1864

Był jedną z najbardziej charakterystycznych postaci w barwnym świecie malarzy impresjonistów i postimpresjonistów W przeciwieństwie do większości z nich pochodził…

22 XI 1864

Dla Warszawiaków to musiało być niezwykłe ważne wydarzenie. Dla carskich władz niezwykła okazja propagandowa. „Utworzenie stałej i zapewnionej komunikacji z…

21 XI 1864

Na tę uroczystość Pan młody osobiście zaprojektował suknie dla swojej narzeczonej. „Był to rodzaj kontusza z rozciętymi na wyloty rękawami,…