Ostatnie potyczki. Praktyczny koniec powstania w Augustowskiem.

Podziel się w social media!

Przeczytanie tego artykułu zajmie 2 min.
Autor: Łukasz Starowieyski
15 V 1864

To były już ostatnie podrygi powstania w Augustowskiem. "Między Dobrzyjałowem a Mikołajkami, otoczony przez nieprzyjaciela oddziałek Obuchowieża, został rozproszony; 2 poległo, pięciu, w tem 2 rannych, oraz dowódzcę pojmali moskale, a 5 zdołało ujść (...) Jeszcze 15. maja w okolicy Szczuczyna starły się niedobitki powstańców z nieprzyjacielem" - to ostatnie dwie potyczki, o których pisze w zestawieniu bitew powstania styczniowego historyk Stanisław Zieliński. Powstanie w województwie augustowskim w praktyce wybuchło wiosną 1863 r., wraz z przybyciem na ten teren pułkownika Konstantego Ramotowskiego "Wawra". Otrzymał on w marcu rozkaz by sformować oddział powstańcy w okolicy Łomży. Po stworzeniu swojej partii przedarł się w augustowskie i "zapadł" w puszczy. Przybycie "Wawra" stało się impulsem. Pierwsza grupa młodzieży z Augustowa dołączyła do oddziału 9 kwietnia, a do pierwszej bitwy doszło 10 dni później  pod Jastrzębną. Polacy odparli atak wysłanych przeciw nim kolumnom rosyjskim z Grodna. W maju nad rzeką Igorką "Wawer" odniósł spore zwycięstwo - powstańcy zdobyli tabor i 300 karabinów, straty Rosjan szacowano na 120 zabitych . Partia "Wawra" została jednak rozbita pod koniec czerwca, a on sam udał się zagranicę. Później w województwie walczyły też inne oddziały m.in. Feliksa Kołyszki, Kazimierza Kobylińskiego. Zimą powstanie w augustowskim praktycznie zamarło. Miał tam organizować powstanie mianowany na dowódcę III Korpusu - Jan Koziełł "Skała". "Poczciwa to dusza, ale mu brak jeszcze praktycznego wyrobienia się. Popełnił błąd straszliwy zniwnięciem powstania w województwie przez zimę; niechby było stało jakkolwiek, byle stało. skoro iskra w popiele się znajduje, można z nie jeszcze wielki pożar rozniecić, ale tłumić i gasić nawet iskry jest to Moskalowi nieść najskuteczniejszą pomoc" - pisał Romuald Traugutt. "Skała" próbował jeszcze tworzyć Korpus w kwietniu, ale wysiłki spełzły praktycznie na niczym. W drugiej połowie maja resztki powstańczych oddziałów przestały być aktywne. "W połowie roku, w lipcu, jeszcze ukrywały się w sejneńskim, kalwaryjskim i maryampolskim powiecie grupki powstańców" - podsumowywał Zieliński.

Zobacz także

29 VIII 1864

Wyrok na 21-letnim Antonim Muchowskim był lakoniczny. „Jakiego jest stanu nie wiadomo, pewnem jest tylko, że uczęszczał do gimnazjum. W…

28 VIII 1864

Podejrzenie padło na polskich zesłańców. „Obywatele Barnaułu, rozdrażnieni częstymi przypadkami oczywistych podpaleń, podejrzewali o umyślne ich wzniecanie zamieszkujących tam przestępców…

4 IX 1864

Udział Jastrzębskiego w powstaniu nie mógł zacząć się bardziej dramatycznie. Tuż przed pierwszym wymarszem z Horych-Horek w guberni mińskiej, nierozważnie…