Opuszczona „Kwarta”. Ostatni powstańcy opuszczają słynne obozowisko

Podziel się w social media!

Tekst na licencji CC-BY.
Tekst na licencji CC-BY.
Przeczytanie tego artykułu zajmie < 1 minutę
Autor: Łukasz Starowieyski
3 XI 1864

To byli ostatni powstańcy, którzy postanowili opuścić słynne powstańcze obozowisko polanę „Kwartę” i wrócić do domu. O fakcie powrotu 43 żołnierzy informował burmistrz Daleszyc, w liście do naczelnika wojskowego powiatu kieleckiego. Owa polana usytuowana w lasach w okolicach Cisowa, była jedną z najważniejszych powstańczych baz. Niemal od początku krócej, lub dłużej rezydowały tam partyzanckie partie. „Była to mała dolinka otoczona wysokopiennymi drzewami – pisał o polance Karol Kalita „Rębajło” - z boku płynął strumień a niedaleko roztaczała się obszerna łąka, na której bataliony mogły odbywać musztrę … żołnierze pożyczyli siekier od gospodarzy i ruszyli na przeznaczone miejsce, do którego prowadziła tylko jedna drożynka z Cisowa i to tylko do łąki dla zwózki siana w lecie, zresztą wokoło nie było żadnych dróg, ni ścieżek, nawet pieszych, tylko gęsty las ciągnął się w około. Ustawiono broń w kozły, wiara wzięła się do ścinania młodych sosen i gałęzi do budowania szałasów”. „Rębajło” obozował na polance zimą z 1863 na 1864 r. Polanka była dodatkowo przystosowana. „Wawrzyniec Cedro zrobił z Michałem Sajeckim studzienkę na „Kwarcie” na Cisowskiej Górze. Przy niej sporządzili długie koryto do pojenia koni i mycia ran. Obok studzienki wybudowano kamienną kuchnię, gdzie powstańcy warzyli posiłki” – czytamy w zachowanej relacji. Zachowała się legenda, że po upadku zrywu powstańcy w studni schowali broń i pieniądze. W obozowisku jako gość „Rębajły” przebywał przez pewien czas generał Józef Hauke-Bosak, dowódca sił zbrojnych krakowskiego i sandomierskiego. Rosjanie kilka razy atakowali obozowisko, w większości jednak nie zastawali nikogo. Według zachowanych informacji tylko raz udało im się pojmać kilku powstańców – w tym dwóch „twórców” studni. Obaj zostali zesłani na Syberię, skąd wrócili po 17 latach.

 

Zobacz także

24 XI 1864

Był jedną z najbardziej charakterystycznych postaci w barwnym świecie malarzy impresjonistów i postimpresjonistów W przeciwieństwie do większości z nich pochodził…

22 XI 1864

Dla Warszawiaków to musiało być niezwykłe ważne wydarzenie. Dla carskich władz niezwykła okazja propagandowa. „Utworzenie stałej i zapewnionej komunikacji z…

21 XI 1864

Na tę uroczystość Pan młody osobiście zaprojektował suknie dla swojej narzeczonej. „Był to rodzaj kontusza z rozciętymi na wyloty rękawami,…