Sławetycze – 11 VII 1863 – (woj. podlaskie)

Przeczytanie tego artykułu zajmie 2 min.
Autor: Stanisław Zieliński

W dniu 11 lipca 1863 r. oddziały Józefa Jankowskiego i Adama Zielińskiego, składające się z 350 strzelców i 400 kosynierów, Karola Krysińskiego zaś ze 180 kosynierów i 220 strzelców spotkały się w okolicy Sławetycz i stanęły obozem w następującym porządku. Oddział Krysińskiego pod Sajówką, Zieliński i Jankowski w lesie między Sajówką, Janówką i Romanowem.

O godzinie 10.00 rano dano znać, że kolumna rosyjska z sześcioma kompaniami piechoty, dwoma działami, seciną kozaków i szwadronem ułanów zbliża się ku zajętej przez powstańców pozycji, kierując się przez Romanów. Poinformowawszy co do zajęcia pozycji pobojowej majorów Jankowskiego i Zielińskiego, którzy wyciągnęli linię bojową po obu stronach drogi wiodącej ze Sajówki do Romanowa i Janówki, kapitan Krysiński ze swym oddziałem uderzył na lewe skrzydło i tył nieprzyjaciela, atakującego oddziały Zielińskiego i Jankowskiego.

Na prawe zaś skrzydło wysłał swoją kawalerię w sile 50 koni, dla zajęcia Rosjanom tyłu od strony Janówki. Bitwa jedna z najznaczniejszych na Podlasiu, byłaby uwieńczona daleko pomyślniejszym skutkiem, gdyby oddziały Zielińskiego i Jankowskiego zdołały wytrzymać ogień półgodzinny, to jest do chwili, ażeby Krysiński uderzył na skrzydła i tył nieprzyjaciela. Niestety, oddziały Jankowskiego i Zielińskiego cofnęły się. Krysiński natomiast, będąc ciągle w kontakcie z oddziałem Zielińskiego, uchronił go od szwanku. Podczas cofania się wspomnianych oddziałów, szybkim zwrotem kompanii strzelców na lewe skrzydło nieprzyjaciela, pod dowództwem samego Krysińskiego, a następnie kompanii dowodzonej przez Ludwika Bardęta, na prawo i tył Rosjan, nie dopuściwszy nieprzyjacielowi możności zmienienia frontu, sprawił w jego szeregach zamieszanie i nieład.

Tu dopiero kosynierzy, ustawieni między dwoma skrzydłami, rzucili się w sam środek Rosjan zbitych w kupę przez obydwie kompanie strzelców. Kosynierzy biegli ze strasznym rozmachem, czyniąc ogromne spustoszenie w szeregach nieprzyjacielskich. Działa rosyjskie były już prawie w rękach powstańców i tylko szybka ucieczka żołnierzy rosyjskich je uratowała. Plac boju, który otrzymali powstańcy, zasłany był 176 trupami Rosjan. Rannych 44 wozami odwieźli do Sławetycz, 76 ze sobą zabrali, 30 zaś zebranych rannych na placu boju powstańcy odesłali do Sławetycz. Zabrano nieprzyjacielowi 20 sztucerów, amunicji do 4000 ładunków i 80 ładownic. W liczbie zabitych Rosjan znajdowało się 12 oficerów.

Pod Sławetyczami poległ między innymi Zdzisław Dmochowski - młodzieniec pełen odwagi i poświęcenia, który z polecenia Michała Heydenreicha "Kruka" sformował oddziałek kilkunastu koni i przyprowadził do Krysińskiego. Między rannymi znajdował się porucznik Miłkowski. Za odznaczenie się w tej bitwie kapitanami mianowani zostali porucznicy: Miłkowski, Józef Etner i Grundmann. Na stopień porucznika awansował podporucznik Schoen. Podporucznikami zostali dotychczasowi podoficerzy: Jan hrabia Rostworowski, Rejzner, Izbicki, Bełżyński, Deputowski, Radziwinowicz, Orzechowski, Tyr, Sienkiewicz. na stopień majoraz oddziału kapitana Krysińskiego, awnasowano Żebrowskiego. Do sztabu zaś generała Heydericha powołano szefa Jelitę i oboźnego Malinowskiego.

Po stronie polskiej poległo 70 zabitych, w tej liczbie: porucznik Witkowski, kapitan Wacław Rydecki, podporucznik Piotr Piotrowski, Tomasz Rowicki - obywatel z Łukowskiego, Władysław Ostrowski - obywatel ze Stanisławowskiego, Jan Nagraba - gospodarz z Międzylesia, podoficer strzelców, który od początku powstania był w tym oddziale dzielnym żołnierzem. Z szeregowych: Saturnin Koskocki, Jan Ambrożewicz - milicjant z Warszawy, Łucjan Szczepkowski - syn gospodarza z Korytnicy z Województwa Lubelskiego, Józef Kosioradzki - oficjalista z Mińska, Antoni Koltemberg, Aleksander Cichocki - strażak z Warszawy, Stefan Zembrzycki - stolarz z Warszawy, Walenty Żułkowski ze wsi Lelowa, Kozicki - dozorca rewirowy z Warszawy, feldfebel kosynierów. Wśród rannych ciężko znajdowali się: Lucjan Rowiński i Stanisław Wołowski.

Podziel się w social media!

Metryka bitwy

Data: 11 VII 1863
Lokalizacja: Sławetycze
Województwo: podlaskie
Terytorium: Królestwo Polskie
Wynik: Zwycięstwo powstańców

Strony konfliktu

Powstańcy Styczniowi

Dowódcy:

  • Józef Janowski
  • Adam Zieleński
  • Karol Krysiński

 

Zaangażowane siły:

  • Oddziały strzelców (570 powstańców)
  • Oddziały kosynierów (620 powstańców)

 

Łącznie około 1190 powstańców 

 

Imperium Rosyjskie

Dowódcy:

  • Brak danych

 

Zaangażowane siły:

  • Sześć kompani piechoty (około 1200 żołnierzy)
  • Secina kozaków (około 150 żołnierzy)
  • Szwadron ułanów (około 150 żołnierzy)
  • Dwa działa

 

Łącznie ponad 1500 żołnierzy 

Mapa bitew