Zgarnęli kożuchy. Oddział ppłk. Jana Rudowskiego rozbraja załogę w Szydłowcu

Podziel się w social media!

Przeczytanie tego artykułu zajmie < 1 minutę
08 XI 1863

Wśród powstańczych dowódców mało było aż tak skutecznych i zręcznych partyzantów, umiejących prowadzić małą wojnę. „Rudowski nie przestawał niepokoić wojska, zatrzymywał dyliżansy, przejmował poczty, a gdy przeciw niemu wyruszyły wyprawy, przepadał gdzieś jak kamień w wodę. O nim nie mogli moskale dostać języka, gdyż wszyscy wiedzieli, jak okrutny los czeka zdrajców” – pisał Stanisław Zieliński w Bitwach i potyczkach 1863–1864. Jedną z najbardziej śmiałych akcji było rozbrojenie załogi Szydłowca. „Rudowski na czele oddziału, uwijając się zręcznie po Sandomierskiem, kilka razy wymykał się z obławy […] dowiedziawszy się, że w Szydłowcu, po wyjściu stamtąd oddziału moskiewskiego, pozostało tylko 50 żołnierzy, wpadł do miasta, rozbroił moskali i zabrawszy przygotowany transport kożuchów, oddalił się” – opisywał Zieliński. Przed powstaniem Rudowski służył w armii carskiej w randzie podchorążego. Po wybuchu insurekcji zbiegł z garnizonu w Piotrkowie Trybunalskim i dołączył do jednego z tworzonych oddziałów. Został dowódcą kompanii strzelców w randze kapitana. Za waleczność w marcu awansowano go na majora, został też naczelnikiem powiatów opoczyńskiego i radomskiego. „Manewrowałem z oddziałem w okolicach Radomia, Szydłowca, Końskich, Opoczna – staczając mniejsze i większe utarczki, z różnem powodzeniem. Wygrałem większą potyczkę z sławnym moskiewskim partyzantem Asiejewem, którego pod Blizinem rozbiłem, zabierając sporo niewolnika, koni oraz cały tabor. Tu byłem ranny w prawą rękę. […] Jenerał Bosak, zwizytowawszy mój oddział, w dowód swego zadowolenia i moich zasług, mianował mnie podpułkownikiem na co wkrótce dostałem nominacye Rządu Narodowego” – pisał we wspomnieniach. Rudowski walczył do wiosny. W kwietniu dostał się do niewoli. Groziła mu kara śmierci, lecz zdołał zbiec. Na początku maja jako jeden z ostatnich podwładnych gen. Hauke Bosaka rozwiązał swój oddział. Po upadku powstania przebywał najpierw na emigracji we Francji, później osiadł na Pomorzu, ostatnie lata życia spędzić zaś we Lwowie. Zmarł w 1905 roku w wieku 65 lat.

 

 

 

 

Zobacz także

03 VIII 1864

Bez wątpienia nominacja Jan Kurzyny na wszechmocnego pełnomocnika Rządu Narodowego poza granicami Królestwa Polskiego, była niezwykle kontrowersyjna. Bronisław Brzeziński, ostatni…

02 VIII 1864

Władze carskie wyrok śmierci uzasadniały, „sianiem postrachu w powiatach radzyńskim i łukowskim”. Leon Kot i jego złożony z 18 powstańców…

01 VIII 1864

To był przysłowiowy łabędzi śpiew powstania na Litwie. „Stan obecny Litwy jest okropny. Moskwa nie wybiera dróg, ażeby dojść do…