Zaskoczenie i ewakuacja. Bitwa oddziałów „Ćwieka” i „Lelewela” pod Biłgorajem

Podziel się w social media!

Przeczytanie tego artykułu zajmie < 1 minutę
Autor: Łukasz Starowieyski
2 IX 1863

Pojawiają się różne informacje na temat pojawienia się dwóch oddziałów powstańczych w okolicach Biłgoraja. Według jednej z wersji płk Kajetan Cieszkowski „Ćwiek” przybył z rejonu Sandomierza na polecenie Rządu Narodowego, by odwrócić uwagę Rosjan od przekraczającej granicę partii płk. Marcina Borelowskiego „Lelewela”. Stanisław Zieliński w Bitwach i potyczkach 1863–1864 stwierdza jednak, że w okolice Biłgoraja „właśnie nadciągnął wysłany przez Lelewela, który o oddziale Ćwieka nie wiedział, patrol dowodzony przez Skłodowskiego”. Pojawienie się trzydziestokonnego patrolu kpt. Zdzisława Skłodowskiego okazało się dla ćwieków – jak nazywano oddział Cieszkowskiego – zbawienne. Dotarł on do Biłgoraju w chwili, gdy oddział „Ćwieka” toczył potyczkę z przeważającymi siłami wroga. Rosjan było ok. czterystu i mieli dwie armaty. Żołnierze Skłodowskiego, usłyszawszy odgłosy bitwy, szybko odbyli naradę. Postanowili wysłać posłańca z informacją o starciu do „Lelewela”, a sami wyszli z miasta i rozpoczęli natarcie. „Moskale zaskoczeni z tyłu przez Skłodowskiego, przypuszczając, iż mają z przednią strażą innego oddziału do czynienia, zostawiwszy część wojska przeciw Ćwiekowi, z resztą zwrócili się przeciw Skłodowskiemu. Szczęściem ogień kartaczowy jeździe najmniejszej szkody nie wyrządził”. Dzięki spowodowanemu przez jazdę zamieszaniu, „Ćwiek” i jego ludzie, „zobaczywszy pomoc, której ani nie przypuszczał, ani się nie spodziewał, uwolniony od nacisku przez rozdzielenie sił nieprzyjacielskich, w zupełnym porządku zaczął się cofać w las”. Powstańcy, niegonieni przez Rosjan, schronili się w Puszczy Solskiej. Niedługo później oba oddziały połączyły się. Następnego dnia stoczyły kolejną bitwę – tym razem zwycięską – pod Panasówką na roztoczańskich wzgórzach.

Zobacz także

29 VIII 1864

Wyrok na 21-letnim Antonim Muchowskim był lakoniczny. „Jakiego jest stanu nie wiadomo, pewnem jest tylko, że uczęszczał do gimnazjum. W…

28 VIII 1864

Podejrzenie padło na polskich zesłańców. „Obywatele Barnaułu, rozdrażnieni częstymi przypadkami oczywistych podpaleń, podejrzewali o umyślne ich wzniecanie zamieszkujących tam przestępców…

4 IX 1864

Udział Jastrzębskiego w powstaniu nie mógł zacząć się bardziej dramatycznie. Tuż przed pierwszym wymarszem z Horych-Horek w guberni mińskiej, nierozważnie…