Zaskoczenie i ewakuacja. Bitwa oddziałów „Ćwieka” i „Lelewela” pod Biłgorajem

Podziel się w social media!

Przeczytanie tego artykułu zajmie < 1 minutę
Autor: Łukasz Starowieyski
2 IX 1863

Pojawiają się różne informacje na temat pojawienia się dwóch oddziałów powstańczych w okolicach Biłgoraja. Według jednej z wersji płk Kajetan Cieszkowski „Ćwiek” przybył z rejonu Sandomierza na polecenie Rządu Narodowego, by odwrócić uwagę Rosjan od przekraczającej granicę partii płk. Marcina Borelowskiego „Lelewela”. Stanisław Zieliński w Bitwach i potyczkach 1863–1864 stwierdza jednak, że w okolice Biłgoraja „właśnie nadciągnął wysłany przez Lelewela, który o oddziale Ćwieka nie wiedział, patrol dowodzony przez Skłodowskiego”. Pojawienie się trzydziestokonnego patrolu kpt. Zdzisława Skłodowskiego okazało się dla ćwieków – jak nazywano oddział Cieszkowskiego – zbawienne. Dotarł on do Biłgoraju w chwili, gdy oddział „Ćwieka” toczył potyczkę z przeważającymi siłami wroga. Rosjan było ok. czterystu i mieli dwie armaty. Żołnierze Skłodowskiego, usłyszawszy odgłosy bitwy, szybko odbyli naradę. Postanowili wysłać posłańca z informacją o starciu do „Lelewela”, a sami wyszli z miasta i rozpoczęli natarcie. „Moskale zaskoczeni z tyłu przez Skłodowskiego, przypuszczając, iż mają z przednią strażą innego oddziału do czynienia, zostawiwszy część wojska przeciw Ćwiekowi, z resztą zwrócili się przeciw Skłodowskiemu. Szczęściem ogień kartaczowy jeździe najmniejszej szkody nie wyrządził”. Dzięki spowodowanemu przez jazdę zamieszaniu, „Ćwiek” i jego ludzie, „zobaczywszy pomoc, której ani nie przypuszczał, ani się nie spodziewał, uwolniony od nacisku przez rozdzielenie sił nieprzyjacielskich, w zupełnym porządku zaczął się cofać w las”. Powstańcy, niegonieni przez Rosjan, schronili się w Puszczy Solskiej. Niedługo później oba oddziały połączyły się. Następnego dnia stoczyły kolejną bitwę – tym razem zwycięską – pod Panasówką na roztoczańskich wzgórzach.

Zobacz także

03 VIII 1864

Bez wątpienia nominacja Jan Kurzyny na wszechmocnego pełnomocnika Rządu Narodowego poza granicami Królestwa Polskiego, była niezwykle kontrowersyjna. Bronisław Brzeziński, ostatni…

02 VIII 1864

Władze carskie wyrok śmierci uzasadniały, „sianiem postrachu w powiatach radzyńskim i łukowskim”. Leon Kot i jego złożony z 18 powstańców…

01 VIII 1864

To był przysłowiowy łabędzi śpiew powstania na Litwie. „Stan obecny Litwy jest okropny. Moskwa nie wybiera dróg, ażeby dojść do…