Zagraniczna misja przed dyktaturą. Romuald Traugutt jedzie do Paryża

Podziel się w social media!

Przeczytanie tego artykułu zajmie < 1 minutę
Autor: Łukasz Starowieyski
15 VIII 1863

Ledwie po siedmiu bitwach Traugutt rozwiązał swój oddział. Nie widział sensu dalszej walki na Białorusi. Sam jednak nadal chciał uczestniczyć w powstaniu. Pod koniec lipca przybył więc do Warszawy po nowe rozkazy. Szybko zyskał zaufanie członków Rządu Narodowego, wziął nawet udział w kilku posiedzeniach władz powstania. „To dało nam możność zbliżenia się i poznania człowieka, który miał niebawem, choć w tej chwili nie tylko nie myśleliśmy, ale nawet nie przeczuwaliśmy tego, objąć ster sprawy powstania. Poznaliśmy w Traugucie męża hartownego, o umyśle wysokim, podniosłym, obejmującym szerokie horyzonty, patrzącym jasno i trzeźwo na toczące się wypadki, pełnego wiary w możność zwycięstwa” – pisał Józef Jankowski, jeden z członków rządu. We wspomnieniach pojawiają się sprzeczne informacje, jak chciano wykorzystać Traugutta – jedni twierdzili, że planowano wciągnąć go do rządu, inni, że miał objąć duży oddział w terenie. „Ukrytym celem naszym zapewne także być miało, aby przeciw ambitnym dwóm dyktatorom emigrantom postawić czystą i zdolną rodzimą krajową postać i tym sposobem uzyskać wyrzeczenie się praw chwilowo w dyktaturach nabytych. Po powrocie miał być Traugutt członkiem naszego rządu, kierującym Wydziałem Wojny, a z postępem powstania naczelnym wodzem jakiego terytorium wojennego” – zeznawał w śledztwie Karol Majewski. Rząd mianował go generałem i ostatecznie wysłał go z misją zagraniczną. Najpierw miał pojechać do Galicji, by m.in. skontrolować przygotowania do nowej wyprawy na Ruś, a później przez Wiedeń do Francji. Tam polecono mu uregulowanie kwestii werbunku francuskich żołnierzy i reorganizację dostaw broni. Do Polski wrócił półtora miesiąca później, a 17 października został dyktatorem powstania.

Zobacz także

29 VIII 1864

Wyrok na 21-letnim Antonim Muchowskim był lakoniczny. „Jakiego jest stanu nie wiadomo, pewnem jest tylko, że uczęszczał do gimnazjum. W…

28 VIII 1864

Podejrzenie padło na polskich zesłańców. „Obywatele Barnaułu, rozdrażnieni częstymi przypadkami oczywistych podpaleń, podejrzewali o umyślne ich wzniecanie zamieszkujących tam przestępców…

4 IX 1864

Udział Jastrzębskiego w powstaniu nie mógł zacząć się bardziej dramatycznie. Tuż przed pierwszym wymarszem z Horych-Horek w guberni mińskiej, nierozważnie…