„Za nieszczęśliwą Polskę”. Audiencja przedstawiciela Rządu Narodowego u papieża

Podziel się w social media!

Przeczytanie tego artykułu zajmie < 1 minutę
Autor: Łukasz Starowieyski
18 VIII 1863

Reakcje papiestwa na polskie zrywy nie zawsze była przychylna. W czerwcu 1832 roku, a więc już po upadku Powstania Listopadowego, papież wystosował encyklikę potępiającą zryw, a wcześniej w lutym 1831 roku, a więc jeszcze podczas trwania działań wojennych, wezwał polskich biskupów do posłuszeństwa wobec legalnej władzy. Przypominał, że duchowni nie powinni mieszać się do spraw świeckich, a „zawieruchy zbrojne obce są duchowi Kościoła”. Wówczas jednak wielkie wpływy w państwie watykańskim miały Austria i Rosja. Trzydzieści lat później znacznie ważniejsza była opinia Francji. Rząd Narodowy postanowił przejąć inicjatywę. Jednym z pierwszych posunięć gabinetu Karola Majewskiego było zredagowanie adresu do papieża z prośbą o błogosławieństwo dla narodu polskiego, który walczy w obronie „świętości naszych, wiary i swobody”. Adres zredagowano w czerwcu, ale został doręczony Piusowi IX dwa miesiące później. W imieniu rządu wręczył go książę Eugeniusz Lubomirski. Przedłożył jednocześnie memoriał o prześladowaniu katolicyzmu na Litwie. Lubomirski zwrócił się do papieża, by ten potępił „te okropne nadużycia Moskwy” i wezwał katolików „do modlitw za Polskę”. Prosił też, by papież spróbował wpłynąć na Austrię. „Audiencja miał przebieg przyjazny. Pius IX już wcześniej, za sugestią Drouyn de Lhuysa [szefa dyplomacji francuskiej], wysłał pismo odręczne do cesarza Franciszka Józefa z ogólnikowym wyrazem nadziei, że Austria w miarę swoich możliwości podejmie się obrony »bohaterskiej Polski« oraz Kościoła Polskiego” – pisze prof. Stefan Kieniewicz. Watykan postanowił też zarządzić specjalną procesję, a jej uczestnikom zalecano modlitwy „za nieszczęśliwą Polskę”, aby naród polski „doznał oswobodzenia od tylu niedoli go trapiących”. Procesja odbyła się 6 września. Kolejny adres do papieża wysłał Romuald Traugutt tuż po objęciu funkcji dyktatora. Prosił o dalsze wstawiennictwo na rzecz Polski u dworów katolickich. Reakcja Watykanu wywołała niezadowolenie Rosji, a po upadku powstania nawet otwarty konflikt. Jego konsekwencją było zerwanie stosunków dyplomatycznych między Petersburgiem a Watykanem dwa lata później.

Zobacz także

30 IX 1863

Po nieudanym zamachu na gen. Fiodora Berga, do którego doszło 19 września, namiestnik Królestwa Polskiego zyskał dogodny pretekst do –…

29 IX 1863

„Gdyby zbir, który grozi narodowi stryczkiem, Sybirem i knutem, nie widział wciąż przed sobą widma śmierci z rąk ludu, stopniowo…

28 IX 1863

Tysiące stron zapisano już na temat stosunku chłopów do powstania. Mieli być i w dużej mierze byli siłą zrywu. Nie…