Z dużej chmury mały deszcz. Noty dyplomatyczne do Rosji w sprawie Polski

Podziel się w social media!

Przeczytanie tego artykułu zajmie < 1 minutę
Autor: Łukasz Starowieyski
17 IV 1863

Długo trwały dyplomatyczne zabiegi, negocjacje i rozmowy, nim Anglia, Francja i Austria zdecydowały się wspólnie wywrzeć na Rosję presję w sprawie Powstania Styczniowego. Ograniczono się jednak do wspólnej daty wystąpienia. 10 kwietnia zostały wysłane, a siedem dni później doręczone noty dyplomatyczne dotyczące polskich spraw. „Mości Książę! – pisał do ministra spraw zagranicznych Rosji jego francuski odpowiednik – Powstanie, którego terenem jest obecnie Królestwo Polskie, obudziło wśród niewzruszonego, zdawałoby się, spokoju Europy żywy niepokój. [...] Powstaniu polskiemu, Mości Książę, nadaje wyjątkowe znaczenie ta okoliczność, że nie jest ono skutkiem chwilowego kryzysu [...]. Te periodycznie powtarzające się wstrząsy [...] dowodzą [...] bezsilnoś[ci] kombinacji, za pomocą których usiłowano dotąd pogodzić Polaków z nadanym im położeniem”. Szef francuskiej dyplomacji dodawał, że „wydarzenia te [...] nie tylko niepokojąco podniecają umysły, lecz gdy potrwają dłużej, mogą naruszyć stosunki między rządami [...]. Jest zatem w interesie wszystkich mocarstw stanowcze zażegnanie stale powtarzającego się niebezpieczeństwa”. W porównaniu z wcześniejszymi wypowiedziami Napoleona i zabiegami francuskich dyplomatów, sondujących nawet możliwość odbudowania Polski i wojny z prusko-rosyjską koalicją, nota była niezwykle wyważona. Austriacy dodatkowo zwracali uwagę na niebezpieczeństwo przeniesienia się niepokojów na teren Galicji. Najostrzejsza była nota brytyjska, w której zarzucano Rosjanom niedotrzymywanie umów międzynarodowych i obietnic poczynionych Polakom.

Żaden z dokumentów nie zawierał jednak konkretnych żądań. Mimo to dyplomatyczna akcja mocarstw wywołała entuzjazm w kręgach polskiej emigracji. „Mamy tylko ugruntowane powody do mniemania, że stan dawny w żaden sposób przywrócony być nie może” – pisał do kraju książę Władysław Czartoryski, przywódca ugrupowania Hotel Lambert i emisariusz Rządu Narodowego. Wbrew optymizmowi wsparcie państw europejskich ograniczyło się jednak do wysłania kolejnych not dyplomatycznych.

Zobacz także

2 VI 1863

Bywały chwile, gdy powstańcze oddziały miały czas na odpoczynek i szkolenie. Tak było m.in. z partią gen. Onufrego Duchińskiego i…

31 V 1863

Edmund Callier był jednym z najzręczniejszych powstańczych dowódców. Jak mało kto umiał ujść z zasadzki, zadając przy tym wrogowi poważne…

9 VI 1863

„Żołnierze sami dziwili się, prowadząc Kołyszkę. Z jakiem to męstwem szedł na plac śmierci. Powiadali chabro szeł (szedł dzielnie, odważnie)”…