Spuszczony z okna na paskach. Marian Langiewicz próbuje uciekać

Podziel się w social media!

Przeczytanie tego artykułu zajmie < 1 minutę
Autor: Łukasz Starowieyski
15 IV 1863

Po aresztowaniu przez Austriaków Langiewicz nie zamierzał siedzieć bezczynnie. Były już dyktator powstania ponoć próbował uciec z więzienia, chcąc wrócić do walki jako zwykły dowódca. „Dzienniki ówczesne opowiadały, że Langiewicz chciał uciekać d. 15 kwietnia i usiłował w tym celu przekupić strażnika, któremu dał 300 florenów, grożąc w razie zdrady śmiercią. Ale strażnik doniósł o tem, komu należy i 300 florenów zwierzchności swej oddał. Władze miejscowe wskutek tego rozwinęły w Tysznowicach nadzwyczajne ostrożności” – pisał powstaniec i kronikarz zrywu Walery Przyborowski. On też przytacza inną opowieść na temat próby ucieczki opisaną przez Konstantego R., ziemianina z sandomierskiego, który miał uczestniczyć w przygotowaniach.

Austriacy przetrzymywali dyktatora w Tysznowicach, małym miasteczku koło Brna na Morawach. „Langiewicza umieszczono w domu o jednem piętrze – pisał Konstanty R. – dano mu pięć pokoi z jednem wyjściem przez przedpokój, w którym zwykle sypiał dodany mu służący, jak dowiedzieliśmy się, były żandarm. Był to tylko internat, nie więzienie; wolno więc było Langiewiczowi chodzić na spacer”. W ucieczce mieli pomagać Konstanty R. i adiutantka generała, Anna Pustowójtówna. Pomóc miał też wiedeński dziennikarz, który miał zdobyć paszport dla Langiewicza, w Brnie wynająć karetę i przybyć do Tysznowic w środku nocy. „Dla niepoznania, w dzień oznaczony, eksdyktator ogolił brodę i wąsy; tych ostatnich nie chciał się pozbyć, aleśmy go w końcu do tego namówili” – pisał Konstanty R. Plan się nie powiódł. „Nie ulega wątpliwości, że ów lokaj, eks żandarm, znał dobrze język polski i całego projektu ucieczki, oraz kiedy ona ma nastąpić, był świadomy. [...] Szanowny żandarm widać dobrze swą rolę odgrywał, bo gdy o godz. 1 po północy spuszczaliśmy Langiewicza na gutaperkowych paskach z piętra, został obskoczony przez żandarmów”. Langiewicza wypuszczono na wolność dopiero po upadku powstania.

il. Marian Langiewicz; Muzeum Narodowe w Krakowie

Zobacz także

29 VIII 1864

Wyrok na 21-letnim Antonim Muchowskim był lakoniczny. „Jakiego jest stanu nie wiadomo, pewnem jest tylko, że uczęszczał do gimnazjum. W…

28 VIII 1864

Podejrzenie padło na polskich zesłańców. „Obywatele Barnaułu, rozdrażnieni częstymi przypadkami oczywistych podpaleń, podejrzewali o umyślne ich wzniecanie zamieszkujących tam przestępców…

4 IX 1864

Udział Jastrzębskiego w powstaniu nie mógł zacząć się bardziej dramatycznie. Tuż przed pierwszym wymarszem z Horych-Horek w guberni mińskiej, nierozważnie…