Śmierć hrabiego. Egzekucja Leona Platera

Podziel się w social media!

Przeczytanie tego artykułu zajmie < 1 minutę
Autor: Łukasz Starowieyski
8 VI 1863

Nie pomogła interwencja u dworu carskiego, nie pomógł list innego z powstańczych dowódców biorącego całą winę na siebie. Generał-gubernator Litwy Nikołaj Murawjow osobiście podpisał wyrok, by – jak sam pisał we wspomnieniach – „wykazać całą stanowczość działania nie w słowach, a w czynie”. Leon Plater został zatrzymany przez chłopów i oddanych carskim władzom po tym, jak kilka dni wcześniej wraz z niewielkim oddziałem powstańców napadł na carski konwój z bronią. Początkowo nawet on sam nie spodziewał się tak surowego wyroku. „Był dobrej myśli i nie przewidywał, aby mu tak wielkie groziło niebezpieczeństwo, jako też nigdy do pesymistów nie należał” – wspominał jego brat, któremu udało się odwiedzić Leona w celi. Sytuacja zmieniła się pod koniec maja, gdy Murawjow otrzymał nominacje na generał-gubernatora. Plater przyjął wyrok z godnością. „Matkę i siostry, których do niego dopuszczono, przyjął z największą pogodą i spokojem, prosił, aby się nie martwiły, bo ta śmierć to dla niego szczęście” – wspominał brat. Braciom wysłał krótki list. „Kochani drodzy moi bracia! Nie sądzono nam widzieć się na tej ziemi, – mocno mię to boli. Przyjmcie moje uściśnienie choć tylko listowne. Błogosławię Was, przyciskam do serca. Do widzenia w lepszej kiedyś krainie – kochający Was brat Leon”. Na miejsce egzekucji doprowadzono go przed południem. „Siadł z księdzem, który przez cały czas łez swych pohamować nie mógł, na wóz i bez najmniejszego przerażenia dojechał na miejsce, gdzie miał być stracony […] tam mu włożono koszulę śmiertelną po zdjęciu wierzchniego odzienia, i salwa z karabinów położyła w jednej chwili koniec temu szlachetnemu życiu! Licznie zebrana publiczność, nawet Rosjanie mianowicie oficerowie, mocno byli przejęci bohaterstwem tego zgonu”. Plater miał 27 lat.

Zobacz także

21 IV 1864

Obok Karola Marksa i Emila Durkheima – Weber powszechnie uważany jest za ojca współczesnej socjologii. Urodził się w Erfurcie, w…

20 IV 1864

Po aresztowaniu Romualda Traugutta Rząd Narodowy praktycznie upadł. Praktycznie, ale nie formalnie. „Obywatel, któremu złożono resztki władzy, a raczej obowiązków,…

19 IV 1864

Po kolejnych przegranych przez oddziały powstańcze bitwach rosyjska pętla zaciskała się coraz mocniej wokół dowódcy II korpusu krakowskiego. Gen. Hauke…