Reprymenda od cara. List Aleksandra do wielkiego księcia Konstantego

Podziel się w social media!

Przeczytanie tego artykułu zajmie < 1 minutę
Autor: Łukasz Starowieyski
15 VI 1863

Informacja o zaborze Kasy Głównej i ukradzionych milionach wywołała w Petersburgu prawdziwą wściekłość. „Na Boga – grzmiał car Aleksander w liście do brata Konstantego – zrozum wreszcie nasze wzajemne położenie. Nie potrzebuję Ci powtarzać, że wierzę w pełni Twym dobry zamiarom i umiem cenić samozaparcie, z którym służysz mi na trudnym stanowisku. Ale tego nie dosyć w obecnych krytycznych okolicznościach. Potrzebna jest energia i nieugięta surowość”. Nad Konstantym i tak zbierały się ciemne chmury. Zarzucano mu przede wszystkim brak zdecydowania przy tłumieniu powstania. Plotki były podsycane donosami, płynącymi do Petersburga z rosyjskich kół urzędniczych i wojskowych. Pisano, że polscy urzędnicy współpracują z buntownikami, a wielki książę potajemnie wywozi za granicę znaczne kapitały. Plotkowano, że chce założyć polską koronę „Wielki Książę jest oczywiście w rękach zdrajców, albo pod wpływem lęku o swą osobę, albo, co jeszcze gorsze, pod wpływem rachub na oddzielnie Polski pod własnym berłem” – pisał minister spraw wewnętrznych Piotr Wałujew. Okradzenie kasy Królestwa Polskiego dało dodatkowe argumenty przeciwnikom Konstantego, a także rządowi margrabiego Wielopolskiego. „Cios był tym bardziej dotkliwy, że skarb Królestwa gonił i tak resztkami, w związku z zupełnym ustaniem wpływu podatków – pisał prof. Stefan Kieniewicz w monografii powstania. –Odpowiedzialność spadała na polską administrację cywilną, z Wielopolskim na czele. Ale i Konstanty był winien: czemu zaufał Polakom, czemu nie przeniósł rządowych kas do Cytadeli?” Ukradzenie milionów stało się też gwoździem do politycznej trumny Wielopolskiego. Margrabia na wieść o tym doznał ponoć „lekkiego ataku apoplektycznego”, a 24 czerwca złożył podanie o dwumiesięczny urlop. W lipcu wyjechał z miasta. Konstanty rezygnacje złożył w sierpniu.

Zobacz także

21 IX 1863

Wielu Amerykanów mówi o niej rzeka śmierci. Zapewne niesłusznie, choć o znaczenie słowa chickamauga spory trwają do dziś. Ma ono…

20 IX 1863

„Rozmyślne spiskowanie przeciw sprawie publicznej” – napisał Ludwik Mierosławski w odpowiedzi na złożoną mu niemal miesiąc wcześniej propozycji. Rząd Narodowy…

18 IX 1863

To była naprawdę śmiała akcja. „Celem ukarania straży pogranicznej powiatu biebrzańskiego, nieustannie napastującej ludność okoliczną, major Brandt, który z polecenia…