Próba odkurzenia Mierosławskiego. Propozycja organizacji wojsk za granicami

Podziel się w social media!

Przeczytanie tego artykułu zajmie 2 min.
16 VIII 1863

Choć Ludwik Mierosławski opuścił plac boju już w lutym i większość czasu spędzał w Paryżu, cały czas miał spore wpływy w środowiskach konspiracyjnych. Do tego nigdy nie zrzekł się funkcji dyktatora zrywu. Rząd musiał się liczyć ze słynnym europejskim rewolucjonistą i próbował wciągnąć go do powstańczej walki. „Rząd Narodowy dnia 3 lipca wysłał do generała Mierosławskiego przez Leona Chmurzyńskiego wezwanie do służby narodowej” – pisał we wspomnieniach członek Rządu Narodowego Józef Janowski. Niebezwarunkowo. Mierosławski miał zrzec się dyktatury i przyrzec wierność rządowi. Były dyktator odpowiedział w swoim stylu: „Pomijając zupełnie postawione mu warunki, przeciwnie w dziwnem zaślepieniu swej pychy stawia sam warunki, w których siebie stawia ponad Rządem” – dodaje Janowski. Mimo to Karol Majewski, w praktyce szef rządu, po kolejnych negocjacjach zgadza się mianować go „jeneralnym organizatorem wojska polskiego poza granicami zaboru moskiewskiego”. Nominacja wywołała skrajne emocje, szczególnie w środowisku Białych. „Widząc klęski, jakie z tej nominacji jak z kłębka rozwinąć się muszą, nie mogę jej inaczej uważać jak za wielkie w obecnej chwili nieszczęście” – pisał książę Władysław Czartoryski, przedstawiciel Rządu Narodowego na Francję i Anglię. Jego zdaniem ta nominacja miała skłonić Austrię do „zupełnego i stanowczego oświadczenia się przeciw nam”, a on sam „zamęt wszędzie tylko wprowadzi, szczęśliwie zaprowadzoną harmonię zniszczy i zamąci”. Przebywający w Paryżu Romuald Traugutt też nie był przekonany do sprawy, która „smutne na wszystkich zrobiła wrażenie”. „Mam nadzieję, że i to niebezpieczeństwo przeżyjemy – pisał i dodawał – w każdym razie skończy się raz przynamniej działanie na własną rękę. Organizator w odosobnieniu daleko może być szkodliwszym, aniżeli na polu czynu”. Jako dyktator Traugutt zmienił jednak zdanie. Być może pod wpływem odpowiedzi Mierosławskiego, który pisał o „rozmyślnym spiskowanie tego rządu przeciw sprawie publicznej”, domagając się bezzwłocznego przysłania mu „tytułów, upoważnień i funduszów”. 28 września po zmianie rządu na czerwony Mierosławski przyjął nominacje. Informując o tym w prasie, napisał, że będzie „organizatorem jeneralnym wojska polskiego”, pomijając słowa „poza granicami zaboru moskiewskiego”. W listopadzie Mierosławski został ostatecznie pozbawiony funkcji.

Zobacz także

03 VIII 1864

Bez wątpienia nominacja Jan Kurzyny na wszechmocnego pełnomocnika Rządu Narodowego poza granicami Królestwa Polskiego, była niezwykle kontrowersyjna. Bronisław Brzeziński, ostatni…

02 VIII 1864

Władze carskie wyrok śmierci uzasadniały, „sianiem postrachu w powiatach radzyńskim i łukowskim”. Leon Kot i jego złożony z 18 powstańców…

01 VIII 1864

To był przysłowiowy łabędzi śpiew powstania na Litwie. „Stan obecny Litwy jest okropny. Moskwa nie wybiera dróg, ażeby dojść do…