Potyczka na ulicy Pańskiej. Domniemane starcie w Warszawie

Podziel się w social media!

Przeczytanie tego artykułu zajmie < 1 minutę
Autor: Łukasz Starowieyski
25 II 1863

Warszawa z zasady miała być wolna od walk – tak postanowił Rząd Narodowy. Istotnie, w mieście nie doszło do większych starć. Nie oznacza, to że nie zdarzały się incydenty. O jednym z nich donosił krakowski „Czas”: „Korespondent nasz z Warszawy w liście, któryśmy teraz otrzymali, donosi o zajściu w samej Warszawie w nocy z 28go lutego na 1go marca, o którem wspominaliśmy już wczoraj według depeszy rosyjskiej do Wiednia przesłanej. Korespondent nam pisze, że na paręset młodzieży uderzyły wojska rosyjskie na ulicy Pańskiej przy okopach i przyszło do starcia, gdyż niektórzy z tej młodzieży byli uzbrojeni”. Według „Gazety W. Xsięstwa Poznańskiego” w potyczce uczestniczyło 80 osób: „Po kilku strzałach z domu jednego zaczęli uciekać, jednak ich dopędzono i schwytano, przyczem jednego zabito. Niebyło potem żadnego zawichrzenia spokojności i panowała zupełna cisza”. Według „Czasu” zginęło dwóch żołnierzy rosyjskich i jeden Polak. „Kilkunastu schwycili moskale, z reszty zaś jedna część dostała się za Warszawę za okopy, część zaś rozeszła się po Warszawie – donoszono. – Starcie to zaalarmowało całą załogę Warszawy i Pragi, wszystkie wojska stanęły pod bronią. Wzburzenie umysłów w samej Warszawie ma być ogromne”.

Zapewne więc doszło do jakichś rozruchów, choć pewności nie ma. Według innych przekazów w pobliżu Warszawy, niedaleko wsi Marki, pojawił się powstańczy oddział. Nie doszło jednak do żadnego starcia. Bez wątpienia natomiast w mieście panowało olbrzymie wzburzenie. Znów zacytujmy korespondencję „Czasu”: „Wczoraj była rocznica początku ruchu, w którym to dniu przed dwoma laty na rozkaz ks. Gorczakowa strzelano do bezbronnego ludu i zabito pięć osób. Dzień ten obchodzono żałobnemi nabożeństwami po wszystkich kościołach tak napełnionych, że nigdzie byś szpilki nie mógł był rzucić. Młodzież szkolna była pierwszą w kościołach i dnia tego nie poszła do szkoły. Za oknami sklepowemi wystawiono tylko czarne materye”. Warszawa stanowiła też centrum dowodzenia powstaniem – przez większą część zrywu w konspiracji działał tu Rząd Narodowy.

Zobacz także

03 VIII 1864

Bez wątpienia nominacja Jan Kurzyny na wszechmocnego pełnomocnika Rządu Narodowego poza granicami Królestwa Polskiego, była niezwykle kontrowersyjna. Bronisław Brzeziński, ostatni…

02 VIII 1864

Władze carskie wyrok śmierci uzasadniały, „sianiem postrachu w powiatach radzyńskim i łukowskim”. Leon Kot i jego złożony z 18 powstańców…

01 VIII 1864

To był przysłowiowy łabędzi śpiew powstania na Litwie. „Stan obecny Litwy jest okropny. Moskwa nie wybiera dróg, ażeby dojść do…