Pierwszy od trzech lat. Zaproszenia na bal w Pałacu Namiestnikowskim

Podziel się w social media!

Przeczytanie tego artykułu zajmie < 1 minutę
Autor: Łukasz Starowieyski
30 I 1864

Od trzech lat nie było takiego wydarzania w stolicy Królestwa! „Prezydent miasta Warszawy, generał Witkowski, postanowił dać bal dla namiestnika w pałacu namiestnikowskim, rzekomo w imieniu mieszkańców Warszawy” – relacjonował Mikołaj Berg, rosyjski dziennikarz i kronikarz zrywu. Został on wydany – jak tłumaczył w monografii powstania prof. Stefan Kieniewicz

„Dla uświetnienia komedii adresowej”. „Na tym balu – czytamy dalej - wręczono Bergowi adres od stolicy Królestwa”. Podpisani pod adresami ośmielali się „błagać z pokorą o przebaczenie naszej i braci naszych winy i przyjęcie wiernopoddańczych i najszczerszych uczuć, którymi jesteśmy przejęci dla W.C.K. Mości i jego dostojnej rodziny”. Namiestnik Berg postanowił zorganizować akcję podpisywania adresów na wzór tego co wcześniej na na Litwie przeprowadził gubernator Michaił Murawiew, „Wieszatiel”. Sukcesu odnieść mu się nie udało. Pisał jednak do cara: „Mówią mi że przygotowuje się adres stanu trzeciego w Warszawie i jest już dużo podpisów. Nakazałem władzom, aby sobie nie pozwalały najmniejszej ingerencji w tej sprawie”. Rzeczywistość wyglądała inaczej: „W Warszawie rzeczywiście każdy komisarz cyrkułowy układa adres i wzywa do siebie mieszkańców dla podpisu. Inni jeszcze lepiej: wprost posyłają dozorców z adresem od domu do domu” - czytamy w raporcie policji carskiej. Podpisy wymuszano też na rodzinach osób aresztowanych. Podobnie jak akcja podpisywania, także bal okazał się niewypałem. „Zaiste, łatwiej było zebrać podpisy pod adresem, pod dziesięciu nawet adresami, aniżeli wynaleźć grono obywateli, którzyby w takich jeszcze nieustalonych stosunkach (…) zdecydowali się osobiście pokazać na balu – pisał Berg - Szczególniejszą zaś trudność przedstawiało zebranie grona ‘dam polskich’”. Okolice Pałacu szczelnie zostały obstawione przez policję, mimo to powstańczy żandarmi „dostali się do lewego skrzydła gmachu i zlali schody zapalnym płynem. Działo się to o godzinie 4 po południu, w sam dzień balu. Schody się zajęły, lecz nadbiegła z ulicy Browarnej straż ogniowa w jednej chwili stłumiła wszczynający się pożar” – pisał Berg.

Zobacz także

03 VIII 1864

Bez wątpienia nominacja Jan Kurzyny na wszechmocnego pełnomocnika Rządu Narodowego poza granicami Królestwa Polskiego, była niezwykle kontrowersyjna. Bronisław Brzeziński, ostatni…

02 VIII 1864

Władze carskie wyrok śmierci uzasadniały, „sianiem postrachu w powiatach radzyńskim i łukowskim”. Leon Kot i jego złożony z 18 powstańców…

01 VIII 1864

To był przysłowiowy łabędzi śpiew powstania na Litwie. „Stan obecny Litwy jest okropny. Moskwa nie wybiera dróg, ażeby dojść do…