Ostatnie starcie ostatniego oddziału na Białorusi. Potyczka pod Kowalewiczami

Podziel się w social media!

Przeczytanie tego artykułu zajmie < 1 minutę
Autor: Łukasz Starowieyski
30 VIII 1863

W istocie to była ostatnia potyczka ostatniego większego oddziału na Białorusi. Powstańcze partie miały tu wyjątkowo trudne zadanie, bo ich przeciwnikami było nie tylko wojsko carskie, ale i większość miejscowej ludności. Pościg za powstańczymi partiami często przypominał polowania na zwierzynę. Tak było m.in. z oddziałem Lucyana Romiszewskiego „Ruszczyca”, który do powstania dołączył w maju, a dowódcą został na początku sierpnia. „Pod Skryłem moskale w sile pół kompanii regularnego wojska oraz kompanii milicyi i kozaków, spędziwszy do tego włościan, urządzili na powstańców obławę” – pisał Stanisław Zieliński w Bitwach i potyczkach 1863–1864. Wówczas to jednak Polacy byli górą. „Garstka powstańców, których było 33 ludzi, wprowadziła moskali w zręczną zasadzkę. Cała pierwsza linia tyralierów za ukazaniem się na grobli prowadzącej przez błota sprzątnięta została celnymi strzałami powstańców. Moskale tak niespodzianie przywitani pierzchnęli w popłochu, ścigani ogniem fuzyi powstańczych, straciwszy kilkudziesięciu ludzi”. Insurgenci wymknęli się bez żadnych strat i ukryli się w lasach. Jak pisze Zieliński, Rosjanie jednak metodycznie przetrząsali puszczę i pod koniec sierpnia otoczyli obóz „Ruszczyca”. Dowódca podzielił swój drobny oddział na piątki z rozkazem przebicia się. Manewr się powiódł. „Jedna tylko grupka starła się z moskalami, których przyprawiła o stratę 2 ludzi, sama straciwszy 2 wziętych do niewoli, a pozostali połączyli się z resztą” – dodawał Zieliński. Nie widząc jednak możliwości i sensu dalszego stawiania oporu, po kilku tygodniach „Ruszczyc” rozpuścił swój oddział. Rosjanie szukali powstańców do jesieni. „Jeszcze 22 października pochwycił porucznik Richter z małojarosławskiego pułku 10 niedobitków niedaleko okolicy Reticy (?)” – podsumowywał Zieliński.

Zobacz także

21 IX 1863

Wielu Amerykanów mówi o niej rzeka śmierci. Zapewne niesłusznie, choć o znaczenie słowa chickamauga spory trwają do dziś. Ma ono…

20 IX 1863

„Rozmyślne spiskowanie przeciw sprawie publicznej” – napisał Ludwik Mierosławski w odpowiedzi na złożoną mu niemal miesiąc wcześniej propozycji. Rząd Narodowy…

18 IX 1863

To była naprawdę śmiała akcja. „Celem ukarania straży pogranicznej powiatu biebrzańskiego, nieustannie napastującej ludność okoliczną, major Brandt, który z polecenia…