Najkrwawsza bitwa wojny secesyjnej. Starcie pod Gettysburgiem

Podziel się w social media!

Przeczytanie tego artykułu zajmie 2 min.
Autor: Łukasz Starowieyski
1 VII 1863

„Wzgórza po obu stronach tonące w dymie i ogniu, gdy 300 dział wypluwało swój żelazny grad na przeciwnika” – opisywał w euforii fragment bitwy jeden z generałów walczących po stronie Południa, nazywając go najpiękniejszym. W rzeczywistości bitwa była prawdziwą rzezią, najkrwawszą batalią podczas wojny secesyjnej. Zginęło w niej ponad 40 tys. żołnierzy obu stron.

Wojna domowa w Stanach Zjednoczonych rozpoczęła się w 1861 roku, po tym, jak południowe stany ogłosiły secesję od Unii, na co nie chciała zgodzić się Północ. Do bitwy doszło w czasie ofensywy konfederatów (Południa) pod wodzą słynnego generała Roberta Lee. Pod koniec czerwca jego 72-tysięczna armia przeprawiła się przez Potomak. Drogę w kierunku Waszyngtonu przecięła jej 100-tysięczna armia Północy. Po dwóch dniach krwawych starć d rozstrzygnięcia było jeszcze daleko. Decydujący okazał się dzień trzeci. Dowódcy Unii przewidzieli próbę ataku na centralną linię obrony, mimo ostrzeżeń swoich dowódców Lee zdecydował się na jej przeprowadzenie. Szarża skończyła się tragicznie. Dywizje Południa zostały zmuszone do wycofania się z ogromnymi stratami. W tej sytuacji Lee postanowił wycofać się. „Następstwa tego zwycięstwa są nie do przecenienia… Czar niepokonanego Roberta E. Lee prysł. Armia Potomaku wreszcie znalazła generała, który potrafił nią pokierować, i szlachetnie wykonała swoją straszną pracę mimo długiej, zniechęcającej listy porażek” – pisały gazety. Generał George Meade, który objął dowodzenie w przeddzień bitwy, został bohaterem narodowym. Euforii nie podzielał prezydent Abraham Lincoln, który zarzucał dowódcy, iż nie zadał ostatecznego ciosu armii konfederacji. Zalecał też kontrofensywę. „Teraz, jeśli generał Meade dokończy pracę wykonywaną dotychczas tak doskonale, całkowicie lub w większości niszcząc armię Lee, rebelia zostanie zakończona” – pisał w liście. Tak się jednak nie stało. Rację miał jednak inny dziennikarz New York Times, który najpierw na polu bitwy pochował najstarszego syna, a później napisał w reportażu: „O, polegli, którzy zginęliście pod Gettysburgiem i ochrzciliście swoją krwią drugie narodziny wolności w Ameryce”. Bo choć wojna trwała jeszcze dwa lata, to bitwa była jej punktem zwrotnym.

 

Zobacz także

03 VIII 1864

Bez wątpienia nominacja Jan Kurzyny na wszechmocnego pełnomocnika Rządu Narodowego poza granicami Królestwa Polskiego, była niezwykle kontrowersyjna. Bronisław Brzeziński, ostatni…

02 VIII 1864

Władze carskie wyrok śmierci uzasadniały, „sianiem postrachu w powiatach radzyńskim i łukowskim”. Leon Kot i jego złożony z 18 powstańców…

01 VIII 1864

To był przysłowiowy łabędzi śpiew powstania na Litwie. „Stan obecny Litwy jest okropny. Moskwa nie wybiera dróg, ażeby dojść do…