Klęska i degradacja. Bitwa pod Wirem

Podziel się w social media!

Tekst na licencji CC-BY.
Tekst na licencji CC-BY.
Przeczytanie tego artykułu zajmie < 1 minutę
Autor: Łukasz Starowieyski
23 VIII 1863

Nie jest pewne, kto zawinił w bitwie pod Wirem. Wiadomo za to, kogo obwiniono za tę porażkę. Dwa dni po zwycięstwie pod wsią Kowale oddziały Karola Cieszkowskiego „Ćwieka” i Władysława Eminowicza stanęły pod Wirem. Była piąta rano. „Spostrzegłszy rozlokowanych we wsi moskali, major Eminowicz wyprawił Ćwieka na lewe skrzydło, a sam z Rudowskim uderzył na wieś i wyparł nieprzyjaciela ze wsi na pole, które z jednej strony przylegało do bagna, a z drugiej strony do lasu, w którym oddział Ćwieka był rozlokowany”. Rosjanie znaleźli się w pułapce. Uderzenie na „Ćwieka” zostało odparte dzięki wsparciu jazdy Rudowskiego. „Musieli zmienić kierunek szyku i uderzyć całemi siłami na oddział Eminowicza i jego drewnianą artyleryę. Trzy godziny trwała walka, podczas której Ćwiek, zamiast przyjść z pomocą Eminowiczowi, zrejterował na Przytyk i Kaszowską Wolę do lasów bobrownickich” – pisał Stanisław Zieliński w Bitwach i potyczkach 1863–1864. Z tego powodu Rosjanie w końcu złamali opór powstańców. „Raz złamane szeregi już się sformować nie zdoławszy, uciekały w popłochu, rąbane przez kawaleryę moskiewską. Klęska była zupełna” – dodaje Zieliński. Jak napisał w meldunku Eminowicz, zginęło 25 ludzi, a sześćdziesięciu było rannych. Oddział został rozbity. Raport po bitwie wysłał też naczelnik wojenny w Radomiu, który całkowitą winą za klęskę obarczył Eminowicza. „Dodatkowo został posądzony o otrucie oficera o nazwisku Cybulski. I chociaż przeprowadzone śledztwo wykazało, że Cybulski zmarł śmiercią naturalną, gen. Bosak pozbawił go stopnia podpułkownika i odebrał dowództwo oddziału. Eminowicz zażądał rozprawy sądowej i wyjechał za urlopem do Wiednia” – pisał Jerzy Kowalczyk na stronie internetowej „powstanie1863”. Eminowicz wrócił do walki pod koniec roku. Wstąpił do oddziału w randzie szeregowca. Ciężko ranny w bitwie pod Opatowem został zrehabilitowany, przywrócono mu też stopień podpułkownika. Zmarł w marcu 1864 roku.

Zobacz także

6 XII 1864

To była brawurowa ucieczka. „Otóż pewnego dnia jedna ze służących przyniosła w koszyku pod talerzami ubranie kobiece, w które się…

6 XII 1864

Swego czasu popularny, dziś niemal zapomniany, był na pewno Ludwik Potocki świadkiem bogatej w wydarzenia epoki. Część ze swoich wspomnień…

6 XII 1864

Dla wielu polskich byłych powstańców miało to być „nowe otwarcie”, dla władz austriackich pozbycie się „kłopotu”. W pierwszych miesiącach 1864…