Dania a sprawa polska. Śmierć Fryderyka VII

Podziel się w social media!

Przeczytanie tego artykułu zajmie < 1 minutę
15 XI 1863

Mogło by się wydawać, że śmierć duńskiego władcy ma niewielki wpływ na sprawę polską. A jednak. „Wypadek ten stał się sygnałem odnowienia starego sporu pomiędzy Związkiem Niemieckim a Danią o Szlezwik i Holstein – dwa księstwa przynależne do Danii, a zamieszkałe w większości przez Niemców. W konflikt włączył się Bismarck, poszukujący w zewnętrznych sukcesach wyjścia z zatargu z własnym parlamentem. W obronie praw ludności niemieckiej wystąpiły łącznie Prusy z Austrią” – pisał prof. Stefan Kieniewicz w monografii Powstania Styczniowego. W styczniu 1864 r. wojska obu tych państw wkroczyły do Holsztynu, a w lutym do Szlezwiku. Sytuacja międzynarodowa komplikowała się. W obroni Danii gotowe były wystąpić Rosja i Anglia, ale obie miały związane ręce – Rosja powstaniem w Kongresówce, Anglia nie mogła zaś niczego zdziałać bez pomocy francuskiej. Konflikt na Zachodzie wisiał w powietrzu, tym bardziej że Włochy ostrzyły sobie zęby na kolejną wojnę z Austrią o Wenecję. W tej sytuacji Francji tym bardziej zależało na utrzymaniu w ręku karty polskiej. Francuski minister spraw zagranicznych pod koniec grudnia „wypytywał troskliwie, czy przetrwamy przez zimę”, pisał książę Władysław Czartoryski, agent dyplomatyczny Rządu Narodowego. W raportach dodawał, że „cesarz Napoleon wielką do powstania naszego przywiązuje wagę i na nim opiera przyszłe kombinacje polityczne”. Jeszcze zimą Czartoryski był przekonany, że konflikt europejski musi wybuchnąć. „Nie ma obawy, aby która bądź z tych kwestii jakąś wojnę zlokalizowaną lub specjalnymi konferencjami załatwić się dała, dopóki my z orężem w ręku swych praw się dopominamy” – pisał do grupy polskich ziemian pytających, czy warto nadal toczyć walkę zbrojną. Powstanie przetrwało do października 1864 r., choć po aresztowaniu dyktatora Romualda Traugutta w walce pozostały tylko pojedyncze oddziały. Konflikt zbrojny w Europie nie wybuchł.

Na obrazie z 1861 roku Fryderyk VII, mal. Johan Vilhelm Gertner

Zobacz także

29 VIII 1864

Wyrok na 21-letnim Antonim Muchowskim był lakoniczny. „Jakiego jest stanu nie wiadomo, pewnem jest tylko, że uczęszczał do gimnazjum. W…

28 VIII 1864

Podejrzenie padło na polskich zesłańców. „Obywatele Barnaułu, rozdrażnieni częstymi przypadkami oczywistych podpaleń, podejrzewali o umyślne ich wzniecanie zamieszkujących tam przestępców…

4 IX 1864

Udział Jastrzębskiego w powstaniu nie mógł zacząć się bardziej dramatycznie. Tuż przed pierwszym wymarszem z Horych-Horek w guberni mińskiej, nierozważnie…