Wędrowiec, nr 94

Tekst na licencji CC-BY.
Tekst na licencji CC-BY.
Przeczytanie tego artykułu zajmie 2 min.
Autor: oprac. ŁS
20 X 1864

KRONIKA ZAGRANICZNA. W starożytności miasta współzawodniczyły z sobą potęgą i rozmiarami swoich cyrków, w wiekach średnich, ogromem katedr i kościołów, a w naszych przemysłowo-handlowych czasach, to już chyba obszarami giełd i pałaców, na wystawy przemysłowe poświęconych. Te ostatnie upowszechniają się szybko, i niedługo nie będzie ani jednego znaczniejszego miasta, któreby nie posiadało gmachu na ten cel przeznaczonego. Od pierwszej powszechnej wystawy Londyńskiej postęp w tym względzie niezmierny, a budownictwo, stwarzając prawdziwe cuda, wspiera najśmielsze przedsięwzięcia na tej drodze. Użycie żelaza i szkła do budowy, które jeszcze w 1831 r. uważanem było prawie za niepodobne, dziś zyskało prawo obywatelstwa w budownictwie i niedaleka jest chwila gdy do znakomitych pałaców innego materyalu używać nie będą. Budując pierwszy gmach tego rodzaju, uważano go raczej za namiot czasowy, i rzeczywiście, po spełnieniu swej missyi, rozebranym on został. Już pałac wystawy paryskiej nosi na sobie cechę większej stałości, co utrwala się w nowym pałacu wystawy londyńskiej w Kensington. W miarę jak myśl utrwalenia tych budowli do ciągłego użytku zarysowywała się jaśniej, budownictwo ze szkła i żelaza kształciło się, a gmachy wzniesione stawały się ozdobniejszemi, lecz i zarazem kosztowniejszemi. Ciekawem jest w tym względzie porównanie które przytaczamy. Gmach wystawy z 1831 r. w Londynie miał 91960 stóp sześciennych i kosztował 9,780,000 złp. a zatem 132 złp. na stopę. Takiż pałac w Dublinie (1853) 24644 stóp, 142 złp. na stopę, w Paryżu (1855) 118953 stóp, 332 złp. na stopę, w Londynie 1862; 117603 stóp, kosztowało 20,000,000 złp., to jest po 160 złp. na stopę. Nowy, nareszcie, gmach amsterdamski ma tylko 70000 stóp, kosztuje 5,000,000 złp., a zatem 710 złp. na stopę. Lecz jakaż różnica w budownictwie. Dla porównania dajemy dziś w drzeworycie gmach wystawy Londyńskiej z 1862 r. w South-Kensington, bardzo podobny do szopy, a wkrótce damy czytelnikom wizerunek nowego gmachu amsterdamskiej wystawy, otwartej z wielką uroczystością 16 sierpnia, a który przewyższa jeżeli nie ogromem to pięknością wszystko co w tym rodzaju dotychczas było wzniesione.

Zobacz także

19 X 1864

Wyroby szewskie w Dobrzyniu i Rypinie. Małe przemysła w drobnych naszych miasteczkach prowincyonalnych, istniejące dotychczas siłą tradycyi, dałyby się z…

18 X 1864

Przed kratkami sądu krajowego w Bernie Morawskiem toczyła się przez kilka dni rozprawa ostateczna, która zwabiała do sali posiedzeń doborową…

17 X 1864

Cisza zaczyna zajmować miejsce wzburzenia, które niespodziane przebudzenie się kwestji włoskiej, wywołało w prasie europejskiej. Parlament włoski za kilka dni…