WILNO. Instrukcja dla wprowadzenia wojęnno-cywilnego zarządu w powiatach gubernij wileńskiej, koweńskiej, grodzieńskiej, mińskiej, witebskiej i mohylewskiej.
1) We wszystkich miastach i powiatach tych gubernij wprowadzić bezzwłocznie w wykonanie prawidła wojennej stopy, objawione w Ukazie Rządzącego Senatu z d.9 sierpnia 1861 roku. Wykonanie takowe powinno spełniać się bez najmniejszego pobłażania, co wkłada się na srogą odpowiedzialność wojennych i cywilnych naczelników. 2) Ustanowić w każdym powiecie srogi wojenno-policyjny zarząd. Główni naczelnicy wojsk, wspólnie z naczelnikami gubernji, obowiązani naznaczać natychmiast wojenno-powiatowych naczelników, znanych ze swej energji i roztropności, dając pierwszeństwo sztab-oficerom, dowodzącym wojskami w tej miejscowości, a tam, gdzie już są naznaczeni i okazali się niedostatecznie rozporządzającymi się, natychmiast zamienić innymi. Pod rozkazami wojenno-powiatowych naczelników znajdują się wszystkie wojska stale konsystujące w ich powiatach i wszystkie cywilne władze. [...] wszyscy w ogóle urzędnicy policji, powinni znajdować się pod ich bezpośrednią władzą. Pod ich również zależnością i władzą znajdują się wszyscy bez wyjątku obywatele, dworzanie, duchowieństwo, szlachta, jednodworcy i wszystka wiejska i miejska ludność, bez różnicy powołania i stanu. Poleca się powiatowym naczelnikom przyjąć pod swoją opiekę wszystkich wiernych i przychylnych MONARSZE i rządowi mieszkańców, osobliwie ludność wiejską, ochraniając ich, przez użycie siły zbrojnej, od usiłowań powstańców, i urządziwszy dla tego straż wiejską z tychże włościan [...] 3) Wojenni powiatowi naczelnicy ustanawiają stały srogi wojenno-policyjny zarząd i w stanach (cyrkułach) każdego powiatu, poruczając ony zaufanym wojennym lub cywilnym urzędnikom [...]. W tych miejscowościach powiatu, gdzie okaże się możliwem, powinna być urządzona, stosownie do prawideł rozesłanych do naczelników gubernij, straż wiejska, w celu ochronienia wiejskich mieszkańców od rabunków i wściekłości, których się dopuszczają buntownicze bandy.
