– Tamy na Wiśle i o robotach na tej rzece w r. b. Przed niedawnemi czasy toczyła się polemika, czy długiemi, czy też krótkimi tamami ma być regulowaną Wisła. Ale to nie jest kwestyą regulacyi jakich długości mają być tamy, po ustanowieniu bowiem szerokości normalnej samo położenie nauczy, do jakiej długości mają być tamy doprowadzone. Że tamy krótsze stosunkowo większy sprawiają skutek aniżeli długie, nie ulega wątpliwości; przyjmując, że działanie tamy krótszej na brzegi jest 4ry razy wzięta jej długość, to jest: że tama na przykład 10 sażenow zabezpieczy brzeg na długości 40 sażenów, jest rzeczą widoczną, że tama 50 sażenow długa, w tem samem położeniu nie zabezpieczy brzegu na długości 200 sażenow, lecz daleko mniejszej, i tak dalej dojdziemy, że dłuższe tamy me zabezpieczają, brzegu. Zachodzi tylko kwestyia , czy długie tamy w znacznych odległościach budowane, poprawią spław należycie. Na profilu każdej tamy rzeka przyjdzie do żądanej szerokości, lecz za tamą skutek wątpliwy. W wypadkach takich nierównie korzystnie zdaje się używać tam podłużnych, u nas dotąd nie praktykowanych. W ogólności, robotami w dotychczasowy sposób otrzymano, ile nam wiadomo, niejednokrotnie skutki zupełnie inne od zamierzonych, a często za wielkie, tak, że bronią pewnej miejscowości, nakładami czasem większemi niżeli wartość przedmiotu bronionego, zrządzono jeszcze nierównie większe uszkodzenia poniżej lub po drugim brzegu, a czyż spław na tym zyskał? – Przykład mamy pod Mniszewem; wyłożono tu nakład w celu niejako zabezpieczenia kościoła i drogi bitej, a rzeczywiście prąd zagroził tylko kościołowi i drodze poniżej i to więcej jak przed ubezpieczeniem i tylko zabudowanie i ogród ubezpieczył, krzywiznę zaś, jaką Wisła skutkiem większego na tej części spadku, usiłowała wyrobić kosztem zabudowania i ogrodu, obecnie usiłuje wyrobić sobie kosztem kościoła i drogi bitej. Uczy to nas, że nie miejsca podrywane bronić, lecz przyczyny podrywania usuwać należy. Przykład taki może być dowodem, że dokładnie zbadać należy najprzód naturę rzeki i miejscowości.
