„Gazeta Narodowa” nr 51

Tekst na licencji CC-BY.
Tekst na licencji CC-BY.
Przeczytanie tego artykułu zajmie 2 min.
Autor: oprac. ŁS
02 IV 1863

Amnestja albo rzeź i konfiskata! Taką alternatywę stawia carat Polakom. Najprzód starał się poburzyć gmin prosty przeciw nim. W Królestwie rozrzucił odezwy, wprost wzywające proletarjat wiejski, aby rzucił się na szlachtę, wyrżnął ją, palił jej dwory – i przywrócił tym sposobem porządek i posłuszeństwo carowi. Odezwa ta przechodzi ohydą wszystko, co dotąd o moskiewskim rządzie pomyśleć można było. Tradycja carycy Katarzyny odżyła na nowo. Lud polski pragnie rząd moskiewski przemienić w hajdamaków i wyprawić nową koliszczyznę. [...] Kiedy odezwa sama takie szkarady zawiera w sobie, cóż dopiero musi stać w instrukcjach żandarmów, objeżczyków i ajentów, którzy tę odezwę rozrzucają między ludem! [...] Po wyrżnięciu wszystkich Polaków surdutowych, co mają poczucie narodowe, zamierza potem zapewne tysiącami zabijać tych, co jego bezimiennej usłuchali odezwy, i tem rehabilitować swój honor w Europie, jak to uczyniła wielka caryca po rzezi humańskiej. Litwy i Zabranych Ziem nie uważa Moskwa za gniazdo Polski, więc tam nie posuwa się w swoich odezwach tak daleko. [...] Tam ona rozesłała jedynie wzór przemowy, jaką popi mają wystosować w cerkwiach do włościan. Tam każe głosić, iż panowie prosili cara o pozwolenie zaprowadzenia na powrót pańszczyzny, o oddanie chłopów znowu pod jarzmo szlachty – a car im odmówił z miłości dla ludu. Ztąd to powstanie oni zrobili, aby te ziemie oderwać od Moskwy, a przyłączyć do Polski. W Polsce bowiem panowie znowu w niewolę wezmą ukochany przez cara lud wiejski. [...] Trzecim aktem moskiewskiej względem Polaków polityki jest ukaz o sekwestracjach. Jest to wstęp do konfiskaty wszystkich majątków. Konfiskata, bez procesu sądowego, bez wyroku zapaść nie może. Na procesa zaś i wyroki potrzeba czasu i jakichkolwiek dowodów winy. Sekwestr zaś może być przeprowadzony bez form żadnych, natychmiast, bez żadnej zwłoki, i to w jednym dniu w całym kraju. Co więcej, może być wykonany bez pytania się, czy kto winny lub niewinny. Wystarcza wedle ducha ukazu wola miejscowego urzędnika. Nie potrzeba, aby było podejrzenie, iż ktoś wspierał powstanie. Dosyć podejrzenia, iż ktoś mógłby wspierać powstańców, mógłby zgłodniałym podać kawałek chleba, spragnionym kubek wódy – a majątek jego może być w sekwestr wzięty. Co to zaś znaczy przy znanem całemu światu zepsucia i bezwzględnej zachłanności czynowników moskiewskich, oddać im taką władzę, nie potrzeba dowodzić.

Zobacz także

19 X 1864

Wyroby szewskie w Dobrzyniu i Rypinie. Małe przemysła w drobnych naszych miasteczkach prowincyonalnych, istniejące dotychczas siłą tradycyi, dałyby się z…

18 X 1864

Przed kratkami sądu krajowego w Bernie Morawskiem toczyła się przez kilka dni rozprawa ostateczna, która zwabiała do sali posiedzeń doborową…

17 X 1864

Cisza zaczyna zajmować miejsce wzburzenia, które niespodziane przebudzenie się kwestji włoskiej, wywołało w prasie europejskiej. Parlament włoski za kilka dni…