O handlu drzewnym. Szczególny fenomen przedstawia handel drzewny w ostatnich kilku latach; przeto kilka słów o tym handlu w ogólności zdaje się będzie na dobre. Bogactwo krajowe nie zależy od massy martwych kapitałów, ale od produkcyi i ilości płodów wydobytych z jego łona. Kraj nasz, z natury swojej rolniczy i lesisty, nie tylko dostarcza nam do syta pokarmu i opału, ale zbywającą częścią zawiązuje stosunek handlowy z zagranicą, dostawą dwóch najważniejszych artykułów: zboża i drzewa. Pierwszy stosunek, jako losowy, jest zawisłym od rocznych okoliczności czasowych; drugi, zależący więcej od porządku i sposobu manipulacyi, powinien baczną na siebie zwrócić uwagę. Z żalem widzimy większą część lasów naszych padającą pod prostą siekierą drwala, dla rychłego spieniężenia drzewa: a jeżeli do niektórych dostaje się topór brakarza, tem prędzej las taki zostaje wytrzebiony, bez osięgnięcia prawdziwej wartości. Właściciel lasu, przyciśnięty potrzebą, lub owiany duchem spekulacyi, oceniwszy las nie według potrzeb ekonomicznych, ale na włoki, ustanawia cenę stosunkowo do wartości dóbr, zaliczonego forszusu, lub też sprzedaje pewną ilość sztuk drzewa towarowego do wyboru kupującego, zawsze z terminem określonym do wycięcia i wywózki... Nabywca, chcąc najprędzej swój kapitał wycofać, unikając zarazem terminu prekluzyinego; w pierwszym razie tnie bez żadnego wyboru, marnując najpiękniejsze drzewo budowlane na browarkę lub sążnie, dla łatwiejszej sprzedaży, a w drugim niszczy cały las, wybierając z niego tylko drzewo zamówione, bez względu na marnowanie ciętego z powodu murszywości, lub innych jakich wad, niszcząc przy tem znaczną massę młodzi, bez żadnego użytku. Aby więc handel drzewny stał się normalnym potrzeba: 1. Aby kupno lasów dostawało się stowarzyszeniom z odpowiednim kapitałem. 2. Aby po miastach były urządzone stosowne magazyny drzewa. 3. Aby głównie wycięcie nie nastąpiło bez poprzedniego i należytego ocechowania przez znawców. 4. Aby ciecie nie odbywało się od razu po całych lasach, tylko porządkiem i porębami. 5. Aby przede wszystkiem wybrać drzewo masztowe, budulcowe, zdatne na belki, murlaty, bale i deski, oddzielnie na krzywki, pipy, dzwony i gonty, następnie na pokłady, browarkę, a w ostatku na sążnie. 6. Aby drzewo z pnia nie ścinać, tylko piłą poderżnąć.
