Żelazna Rządowa – 6 XI 1863 – (woj. płockie)

Przeczytanie tego artykułu zajmie < 1 minutę
Autor: Stanisław Zieliński

Podczas gdy na zachodzie Województwa Płockiego, w okolicach Lubowidza porozbijane oddziały powstańcze nie mogły już nabrać sił, w środku i na wschodzie województwa organizowały się świeże oddziały, zwłaszcza w puszczy myszynieckiej, byli to Kurpiowie pod Konstantym Rynarzewskim, Nowickim i Kubickim, tudzież inne oddziały, jak kapitana Lenartowicza (Palemon Nowicki?), Ziembińskiego, Aleksandra Nemetyego ("Dunetti"), Walentego Lasockiego i Edwarda Grabowskiego ("Czarnego").

Te oddziały, uwijając się blisko siebie, spotkały się pod Żeleźnią z kolumną kapitana barona Arnshofa. Jego siły składały się z czterech kompani piechoty, 130 objeszczyków i 40 kozaków. Powstańców było niewiele więcej, mianowicie IV. oddział płocki Lenartowicza, liczący 200 strzelców, 100 kosynierów i 76 jazdy Nemetyego, oddział Kurpiów Rynarzewskiego, prowadzony przez majora Felickiego, 250 strzelców, 150 kosynierów i 30 jazdy, tudzież III. oddział jazdy Ziembińskiego 78 koni.

Ogólne dowództwo nad tymi siłami objął Rynarzewski. Walka była zacięta a zwycięska. Rosjanie zostali zmuszeni do cofnięcia się, stracili dwóch oficerów rannych, dwóch zabitych, tudzież 40 szeregowych rannych i zabitych. Po stronie polskiej poległo 17, w tym podporucznik z oddziału Lenartowicza - Antoni Łazowski. Było także 15 rannych. Powstańcy zabrali kilka koni, kilkanaście szaszek kozackich i karabinów. Żołnierz młody, ale dzięki pracy i dobrym rozporządzeniom Rynarzewskiego, kapitana Lenartowicza, porucznika Stanisława Koźmińskiego i Józefa Ciesielskiego, w największym porządku prowadził pięciogodzinny bój.

Zwycięstwo nie stało się świetniejsze z powodu, że Rynarzewski został ciężko ranny, musiał być usunięty z placu boju (i zmarł w kilka dni później). Niemniej niezdolni do walki byli ranni adiutanci dowódcy: Józef Bogucki i Niecierkiewicz. Poległ także dzielny oficer Oskar Wolski z Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Objąwszy dowództwo po Rynarzewskim, kapitan Ludwik Ostaszewski przeszedł z oddziałem przez Omulew, oczekując ponownego ataku Rosjan, który jednak nie nastąpił.

____________________________________

Objeszczyk - żołnierz rosyjskiej straży granicznej

Podziel się w social media!

Metryka bitwy

Data: 6 XI 1863
Lokalizacja: Żeleźnia
Województwo: płockie
Terytorium: Królestwo Polskie
Wynik: Zwycięstwo powstańców

Strony konfliktu

Powstańcy Styczniowi

Dowódcy: 

  • Konstanty Rynarzewski

 

Zaangażowane siły:  

  • Oddziały strzelców (450 powstańców)
  • Oddziały kosynierów (250 powstańców)
  • Oddziały jazdy (184 powstańców)

 

Łącznie około 884 powstańców 

 

 

Imperium Rosyjskie

Dowódcy: 

  • Arnshof

 

Zaangażowane siły:  

  • Cztery kompanie piechoty (około 800 żołnierzy)
  • Oddział objszczyków (130 żołnierzy)
  • Oddział kozaków (40 żołnierzy)

 

Łącznie około 970 żołnierzy 

 

Mapa bitew

Zobacz także

4 VIII 1863
Wiśniew

Zbierający rozbitków swego oddziału Jakub Jasiński, w okolicach Wiśniewa zmuszony był cofnąć się ze stratą sześciu ludzi.

5 VIII 1863
Racibory

Władysław Grabowski w sile 140 jazdy — w tym resztek rozbitego oddziału po Julianie Bajerze (50 osób), który został rozbity…

24 XI 1863
Strojnów

Rzepecki, któremu Zygmunt Chmieleński, udając się w Góry Świętokrzyskie, zdał dowództwo nad pozostawionym oddziałkiem jazdy, po dwóch tygodniach, gnany ciągle…