Wąsów – 15 VIII 1863 – (woj. krakowskie)

Przeczytanie tego artykułu zajmie 2 min.
Autor: Stanisław Zieliński

Drugi oddział, składający się z kilku partii, jak Szamejta, Boremissy itd., pod dowództwem pułkownika Aleksandra Taniewskiego („Tetery”), ruszył równocześnie z Krakowskiego do Królestwa Polskiego. W okolicy Wolicy i Cła zaczepiony przez wojska austriackie, odpowiadając na atak, uszczuplony o 50 odciętych i dwóch zabitych, już tylko w liczbie 376, w tym 67 osób legii zagranicznej, wkroczył do Województwa Krakowskiego i zatrzymał się pod Wąsowem na wzgórzu porosłym krzakami, gdzie zaatakowany został o godzinie 11.30 przez dwie kompanii piechoty rosyjskiej i oddział objeszczyków konnych. Rosjanie uderzyli od północnego zachodu i północy na rozwiniętych na tym lesistym wzgórku Polaków, lecz po krótkim boju ogniowym uciekło z oddziału polskiego na terytorium austriackie przeszło 150 ludzi, z których część pochwytali objeszczycy.

Stu przeszło pozostałych, mianowicie 70 Polaków i 30 z legii zagranicznej wytrzymało przeszło dwugodzinny bój z pięć razy liczniejszym nieprzyjacielem. Na lewym skrzydle walczyła legia zagraniczna pod dowództwem dzielnego oficera węgierskiego i kapitana szwedzkiego Molboruge (pseudonim), w środku i na prawym skrzydle walczyli Polacy. Ostatecznie ten szczupły oddział, położywszy 20 Rosjan, a sam straciwszy kilkunastu zabitych i kilkunastu rannych, cofnął się na południe do lasku czernichowskiego. Powodem wycofanie było to, że Rosjanie, wyparłszy lewe skrzydło i oskrzydliwszy oddział polski, zaczęli zachodzić tyły powstańców. Obsadziwszy brzeg lasku czernichowskiego, Polacy walczyli jeszcze do godziny 15.00 po południu, z trzech stron osaczeni przez Rosjan, z czwartej przyparci do kordonu i zagrożeni przez oddział wojska austriackiego.

O godzinie 15.00, znużony i uszczuplony oddział, cofnął się w liczbie pozostałych 50 za kordon i tam po większej części został rozbrojony. Rosjanie ścigali uchodzących w głąb terytorium austriackiego na pola folwarku Rożanica, gdzie jeszcze kilku zranili i zabili, między innymi syna obywatela z Krakowa, Stacherskiego. W ogóle w tym boju tym poległo 28 ze strony polskiej, licząc w to rannych, dobitych przez Rosjan. Poległ między innymi, dzielnie walczący żołnierz z 1831 r., hrabia Mielżyński, dobity kilkudziesięciu pchnięciami bagnetów. 36 rannych, między nimi Ludwika Kalitę, podoficera strzelców, wzięli Rosjanie do niewoli i takąż samą liczbę zdrowych jeńców. Rosjan zginęło przeszło 30, tak pod Wąsowem, jak w lasku czernichowskim. Pod Wąsowem odznaczyli się z oficerów: Stanisław Kwiatkowski i Psarski, który dawniej odznaczył się pod Szklarami, a w czernichowskim lasku został raniony. Ranny został także dzielny oficer francuski - Latour.

____________________________________

Objeszczyk - żołnierz rosyjskiej straży granicznej

Podziel się w social media!

Metryka bitwy

Data: 15 VIII 1863
Lokalizacja: Wąsów
Województwo: krakowskie
Terytorium: Królestwo Polskie
Wynik: Zwycięstwo Imperium Rosyjskiego

Strony konfliktu

Powstańcy Styczniowi

Dowódcy:

  • Aleksander Taniewski
  • Molboruge

 

Zaangażowane siły:

  • Oddział powstańczy (376 powstańców)
Imperium Rosyjskie

Dowódcy:

  • Brak danych

 

Zaangażowane siły:

  • Dwie kompanii piechoty (około 400 żołnierzy)
  • Oddział objeszczyków

 

Łącznie ponad 400 żołnierzy 

Mapa bitew

Zobacz także

21 XI 1863
Cyk

Garstka niedobitków jazdy Władysława Ostaszewskiego licząca 30 koni, dopadnięta przez rosyjskiego dowódcę Kornela Kietnatowa, dowodzącego oddziałem piechoty (20 żołnierzy) i…

2 I 1864
Przedbórz

Patrol kozacki z kolumny piotrkowskiej rosyjskiego kapitana Oposzyńskiego starł się z konnym oddziałkiem powstańczym niedaleko Przedborza. Polaków miało polec 12,…

6 V 1863
Dołha

Kiedy w odwrocie z Międzyrzecza oddział Karola Krysińskiego i Aleksandra Czarneckiego dochodził do wsi Dołhy, spotkał tam wojska rosyjskie, nadciągające…