Koniecpol – 25 V 1863 – (woj. kaliskie)

Przeczytanie tego artykułu zajmie 2 min.
Autor: Stanisław Zieliński

Naczelnik Siły Zbrojnej Powiatu Piotrkowskiego, Józef Oxiński, otrzymawszy za pośrednictwem pułkownika Bończy wiadomości o ruchach Rosjan z Olkusza i Miechowa w sile czterech kompanii piechoty, 100 kozaków i szwadronu dragonów, wysłał rekonesans w celu zbadania kierunku ruchów sił rosyjskich. Przekonawszy się, że Rosjanie idą na Będziny przez okolice, nie mające warunków do stoczenia walki, cofnął się i zajął Koniecpol w celu wspólnego działania z oddziałem wieluńskim. Tutaj ustawił oddział w szyku bojowym ponad Pilicą, oparłszy się o miasto, a dotykając prawym skrzydłem głównego mostu na Pilicy, lewym podsunął się pod cmentarz miejscowy i kościół, zlecając dowództwo nad lewem skrzydłem Naczelnikowi Siły Zbrojnej Powiatu Wieluńskiego.

Oddział wieluński, pod dowództwem de la Croix, odkomenderowany został do zajęcia tyłów Rosjanom. O godzinie 16.30 po starciach rekonesansowych, Rosjanie całą siłą natarli na prawe skrzydło, lecz oddział strzelców, pod dowództwem kapitana Maśniewskiego, przez dwie godziny wytrzymywał napór nieprzyjaciela, tak iż Rosjanie ostatecznie cofnęli się, słaby tylko utrzymując ogień, a główne swoje siły przerzucili na lewe skrzydło. Wobec tego manewru Józef Oxiński posłał półtora plutonu strzelców pod dowództwem kapitana Maśniewskiego lewemu skrzydłu na pomoc. Sam zaś przeszedł przez most z pierwszym plutonem strzelców, chcąc ogniem podłużnym szarpać lewe skrzydło nieprzyjacielskie, a obronę mostu zostawiając drugiemu plutonowi. Teatr walki przeniósł się na lewe skrzydło, zostające pod dowództwem Aleksandra Lütticha.

Rosjanie, po kilkakrotnych bezowocnych atakach, w których ponieśli znaczne straty, rzucili się naraz ku prawemu skrzydłu i brodowi, znajdującemu się w pośrodku, gdzie mimo silnej obrony, przy atakach naraz w kilku miejscach, zdołali wedrzeć się do miasta. Atak na prawe skrzydło kosztował Rosjan 40 ludzi w zabitych i został odparty. Ponieważ zaś lewe skrzydło wojsk powstańczych, skutkiem wejścia Rosjan do miasta wyparte zostało ze swej pozycji, wysłał Oxiński kosynierów, którym udało się wypędzić Rosjan z miasta, ale nie za rzekę. Rosjanie jednak całymi siłami rzucili się znowu ku miastu i opanowali je. Nie chcąc narażać się na nierówną walkę, Oxiński nakazał i uskutecznił odwrót na wszystkich punktach w kierunku Złotego Potoku. Natomiast oddział wieluński, działając na tyłach nieprzyjaciela, kilkakrotnie odbijał ataki dragonów, a po cofnięciu się oddziału piotrkowskiego, również wykonał odwrót. Rosjanie mieli stracić 146 zabitych i przeszło 100 rannych i cofnęli się do Chrzęstowa. Pod Koniecpolem odznaczył się przede wszystkim rotmistrz Maleszewski, który dowodził kawalerią, i kapitan Maśniewski, który towarzyszył Chińskiemu od chwili wybuchu powstania i poległ pod Koniecpolem, oraz kapitan Bogusławski.

Podziel się w social media!

Metryka bitwy

Data: 25 V 1863
Lokalizacja: Koniecpol
Województwo: kaliskie
Terytorium: Królestwo Polskie
Wynik: Nierozstrzygnięta

Strony konfliktu

Powstańcy Styczniowi

Dowódcy:

  • Józef Oxiński
  • de la Croix
  • Maśniewski
  • Aleksander Lüttich

 

Zaangażowane siły:

  • Oddział kosynierów
  • Oddział jazdy
  • Oddziały strzelców
Imperium Rosyjskie

Dowódcy:

  • Brak danych

 

Zaangażowane siły:

  • Cztery kompanie piechoty (około 800 żołnierzy)
  • Oddział kozaków (100 żołnierzy)
  • Szwadron dragonów (około 150 żołnierzy)

 

Łącznie ponad 1050 żołnierzy 

Mapa bitew

Zobacz także

23 V 1863
Środa

Jazda Gustawa Zakrzewskiego stoczyła potyczkę z Rosjanami pod Środą (?) w powiecie łukowskim. W starciu tym poległ Godlewski, były ułan…

23 I 1863
Płock

Wyznaczony przez Zygmunta Padlewskiego do napadu na Płock, Kazimierz Błaszczyński (ps. Konrad Tomaszewski oraz Bończa), nie wiedząc o starciu pod…

6 VII 1863
Janów

Zdawszy dowództwo swego szwadroniku majorowi Zaborowskiemu, udał się kapitan Zygmunt Chmieleński w powiat olkuski, gdzie w dwóch tygodniach już stał…