„Kara konfiskaty ma być stosowana do przestępców politycznych w Królestwie” – cyrkularz o tej treści wydał gen. Fiodor Berg. To było tylko potwierdzenie od kilku miesięcy stosowanych praktyk i oficjalne zezwolenie na wydawanie tego rodzaju kar przez Sądy Polowe. Pierwsze rozporządzenie o sekwestrze majątków wydał bowiem Namiestnik Królestwa Polskiego już pod koniec 1863 r., celem „spiesznego i stanowczego przytłumienia istniejącego jeszcze w Królestwie zbrojnego powstania oraz dla wymierzenia zasłużonej kary osobom, które w zaburzeniach czynny udział przyjęły, tudzież dla odjęcia im środków do dalszego onych popierania”. Problemem były sprzeczne przepisy. Z tego powodu Berg zwrócił się nawet z prośbą o wykładnie do cara. Aleksander II powołał nawet specjalną komisję, której przewodził radca tajny Gagaryn. Uznała ona, że karę konfiskaty dóbr powstańców mogą stosować sądy polowe na mocy kodeksu karnego z 1847 r. „Namiestnik starał się sprawować ścisłą kontrolę nad działalnością konfiskacyjną. Polecił więc wszystkie rozpoczęte sprawy przesłać niezwłocznie komisji skarbowej, która miała być władzą nadrzędną, nie tylko nakładającą sekwestr, lecz także wykonującą konfiskatę, a władze wojenno-policyjne miały tylko zawiadamiać o majątku podlegającym konfiskacie” – pisał Tomasz Treściński, na naszym portalu. (https://powstanie1863-64.pl/artykul/represje-i-konfiskaty-po-powstaniu-styczniowym/) Konfiskaty stosowano na bardzo szeroką skale. Generał-policmajster Teodor Trepow wydał rozporządzeniu o utworzeniu listy osób, których majątki należy skonfiskować. Według raportu z 1 stycznia 1865 r. orzeczonych zostało w Królestwie 1660 konfiskat. I to pomimo ogłoszenia przez cara ukazu o stosowaniu tej kary tylko w wyjątkowych przypadkach. Inna sprawa, że kara często okazywała się chybioną, bo większość skazanych na konfiskatę nie posiadała żadnego większego majątku. Zaledwie 28 skazanych było właścicielami nieruchomości w całości lub części, 60 osób posiadało kapitały lub ruchomości. Mimo to kara nadal była szeroko nakładana. Ze sprawozdania komisji przychodów i skarbu wynika, że do końca 1865 r. na konfiskatę skazano ponad 6000 osób. Kary tej zaniechano w Królestwie dopiero w 1867 r., na tzw. ziemiach zabranych Litwie i Rusi obowiązywał 10 lat dłużej.
