Głęboki Kąt – 30 VIII 1863 – (woj. grodzieńskie)

Przeczytanie tego artykułu zajmie 2 min.
Autor: Stanisław Zieliński

Stanąwszy w ostępie pod wsią Głęboki Kąt, Walery Wróblewski zreorganizował oddział, wyznaczając na oboźnego Stanisława Okińczyca i przydając mu do pomocy Jana Geniusza-Mikusińskiego, jako znającego doskonale puszczę. Intendentem mianował Ostroucha, a adiutantem swoim Ignacego Aramowicza.

Spod Głębokiego Kąta wysyłał Wróblewski małe oddziałki złożone z 20 do 30 ludzi, w różnych kierunkach celem niepokojenia Rosjan. I tak wyruszył „Janek  spod Grodna“ do północnej części wołkowyskiego powiatu, „Józiuk" od Białegostoku do południowej części tegoż powiatu, „Hałaburda" do Białowieskiej Puszczy i „Morel" do Szereszowa. Wysłany ku Nowemu Dworowi na zasadzkę Czesław Kołłupajło, z trudem sam wydostawszy się z zasadzki, którą na niego urządzili Rosjanie, wrócił niebawem do obozu. Zjawił się także Morel, spaliwszy 27 sierpnia 1863 r. w Szereszowie domostwo Żydowi, obwinionemu o szpiegostwo i powiesiwszy czterech szpiegów. Wnet też przybył do Głębokiego Kąta z oddziałem Słonimskim Jan Kołłupajło (ówczesny dowódca) i Franciszka Jundziłła (poprzedni dowódca), który oskarżony o zdemoralizowanie swojego oddziału przez unikanie bitew, przez sąd wojenny oczyszczony został z tego zarzutu.

Gdy już Wróblewski dwa tygodnie stał pod Głębokim Kątem, dnia 30 sierpnia zaatakowali go Rosjanie, uderzając o świcie na placówkę Brasego. Natychmiast Brase rozsypał żołnierzy z placówki i wraz ze stojącymi na pikietach przyjął Rosjan dzielnym ogniem, cofając się następnie ku linii bojowej. Jednak Rosjanie cofnęli się i z początku, mimo zachęty oficerów, nie chcieli wejść do lasu i uderzyć na powstańców. Dopiero po godzinnym wahaniu się uderzyli na prawe skrzydło, zajmowane przez słonimczuków, równocześnie prawie urządzając zasadzkę na prużańczyków, będących na lewym skrzydle. Lecz tu i tam przywitani rzęsistym ogniem, spędzeni zostali z obu skrzydeł do środka. Na koniec jednak nieprzyjaciel całą siłą uderzył na centrum i zmusił powstańców do cofnięcia się. W rozprawie tej zginął Czerniawski, a raniony został Zdanowicz.

Cofnąwszy się do Puszczy Białowieskiej, przechodząc z ostępu na ostęp, wymykali się powstańcy Rosjanom, którzy w sile kilku kompanii ich otaczali. Spod Czadziela, gdzie połączył się znowu z oddziałem Hałaburda, ukarawszy w swej ekspedycji karnej strzelców białowieskich za Rogińskiego, wieszając trzech i paląc czterem zagrody, ruszył Wróblewski do puszczy Świsłockiej. Przeszedłszy Narew między Borkami a Jałowikami, rozłączyli się Gustaw Strawiński i Wróblewski. Pierwszy z 280 ochotnikami ruszył ku ostępowi Mościszcza, drugi ze 150 ku straży Horbacz.

Podziel się w social media!

Metryka bitwy

Data: 30 VIII 1863
Lokalizacja: Głęboki Kąt
Województwo: grodzieńskie
Terytorium: Ziemie zabrane
Wynik: Zwycięstwo Imperium Rosyjskiego

Strony konfliktu

Powstańcy Styczniowi

Dowódcy: 

  • Brase

 

Zaangażowane siły:  

  • Oddział powstańczy
Imperium Rosyjskie

Dowódcy: 

  • Brak danych

 

Zaangażowane siły:  

  • Oddział wojsk rosyjskich

Mapa bitew

Zobacz także

11 IX 1863
Lutomiersk

Pułkownik Matuszewicz, zebrawszy część rozbitków z pod Dalikowa, ucierał się pomyślnie w okolicy Lutomierska z trzema kompaniami piechoty, dwoma szwadronami…

4 XI 1863
Bojanówka

Z rozkazu Tomasza Wierzbickiego, dowodzący częścią jego kawalerii, rotmistrz Ludwik hrabia Mycielski, na czele garstki kawalerii urządzając rekonesans, natknął się…

18 IX 1863
Wincenta

Celem ukarania rosyjskiej straży pogranicznej powiatu biebrzańskiego, nieustannie napastującej ludność okoliczną, major Władysław Brandt, który z polecenia Rządu Narodowego zorganizował…